Ημέρα ιστορικών εκλογών στο Ηνωμένο Βασίλειο

Το αυξημένο ενδιαφέρον αποτυπώνεται και στο γεγονός ότι από την έναρξη της προεκλογικής περιόδου 3,1 εκατομμύρια νέοι ψηφοφόροι εγγράφηκαν στους εκλογικούς καταλόγους, περιλαμβανομένων 140.000 Ευρωπαίων πολιτών που πήραν τη βρετανική υπηκοότητα. Στη μεγάλη τους πλειοψηφία αυτοί οι νέοι ψηφοφόροι είναι ηλικίας έως 35 ετών, κάτι που θεωρητικά ευνοεί τους Εργατικούς.

Σύμφωνα, ωστόσο, με όλες τις δημοσκοπήσεις το Συντηρητικό Κόμμα του Μπόρις Τζόνσον θα αναδειχθεί πρώτο κόμμα, με το μήνυμα του πρωθυπουργού για υλοποίηση του Brexit και έξοδο από το τέλμα των τελευταίων τριάμισι ετών να βρίσκει απήχηση.

Το μεγάλο ζητούμενο είναι κατά πόσο ο κ. Τζόνσον θα εξασφαλίσει την απόλυτη πλειοψηφία στη Βουλή των Κοινοτήτων, δηλαδή τουλάχιστον 326 έδρες. Σε περίπτωση που στερηθεί την αυτοδυναμία, ο Τζέρεμι Κόρμπιν των Εργατικών θα επιχειρήσει να αναδειχθεί πρωθυπουργός με την επίσημη ή άτυπη στήριξη των υπολοίπων κοινοβουλευτικών κομμάτων.

Σύμφωνα με τον τελικό μέσο όρο των δημοσκοπήσεων οι Συντηρητικοί συγκεντρώνουν 42,8% στην πρόθεση ψήφου έναντι 33,1% του Εργατικού Κόμματος. Το όριο για την αυτοδυναμία εκτιμάται ότι είναι πάνω-κάτω μια διαφορά της τάξης του 7% σε επίπεδο ποσοστών.

Οι τελευταίες έξι δημοσκοπήσεις που δημοσιεύθηκαν το βράδυ της Τετάρτης δίνουν μικτή εικόνα για το προβάδισμα των Τόρις. Οι μετρήσεις της Opinium και της Kantar δίνουν διαφορά 12 ποσοστιαίων μονάδων (45%-33% και 44%-32% αντίστοιχα) της Delta Poll δέκα μονάδες διαφορά (45%-35%), της Panelbase και της BMG διαφορά εννέα μονάδων (43%-34% και 41%-32% αντίστοιχα), ενώ υπάρχει και η δημοσκόπηση της Savanta ComRes με μόλις πέντε ποσοστιαίες μονάδες διαφορά (41%-36%).

Η προχθεσινή τελευταία μεγάλη δημοσκόπηση της YouGov με βάση το επιτυχημένο μοντέλο ανάλυσης MRP έδινε 339 έδρες στους Συντηρητικούς και 231 στους Εργατικούς, αλλά με ανοιχτή και την πιθανότητα να μη συγκεντρώσει αυτοδυναμία ο Μπόρις Τζόνσον.

Δύο παράγοντες που πιστεύεται ότι ίσως θα μπορούσαν να επηρεάσουν το αποτέλεσμα υπέρ του Τζέρεμι Κόρμπιν είναι οι αναμενόμενες άσχημες καιρικές συνθήκες στην πρώτη χειμερινή εκλογική διαδικασία στη χώρα εδώ και έναν αιώνα και η ψήφος τακτικής.

Αναλυτές σχολιάζουν ότι ίσως και επαναπαυόμενοι στο δημοσκοπικό προβάδισμα των Τόρις, ορισμένοι πιο ηλικιωμένοι ψηφοφόροι, που παραδοσιακά υποστηρίζουν κατά πλειοψηφία τους Συντηρητικούς, ίσως να μην τολμήσουν να αψηφήσουν το κρύο και τη βροχή για να πάνε έως την κάλπη.

Με ενδιαφέρον αναμένεται και η διαπίστωση του βαθμού επιτυχίας της εκστρατείας υποστηρικτών του δεύτερου δημοψηφίσματος για το Brexit για «τακτικιστική ψήφο», δηλαδή η υποστήριξη ανά περιφέρεια του υποψηφίου (είτε από το Εργατικό Κόμμα, είτε από τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες, είτε από το SNP) που έχει τις περισσότερες πιθανότητες να νικήσει τον υποψήφιο των Συντηρητικών.

Το κάλεσμα για ψήφο τακτικής αφορά και την περιφέρεια του πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον στο Όξμπριτζ του δυτικού Λονδίνου, όπου ο υποψήφιος των Εργατικών Αλί Μιλάνι έχει λάβει στήριξη και από ψηφοφόρους άλλων κομμάτων.

Το αποτέλεσμα της εκλογικής αναμέτρησης θα κρίνει πρωτίστως την τύχη του Brexit. Η παραμονή του Μπόρις Τζόνσον στην Ντάουνινγκ Στριτ, ιδίως με αυτοδυναμία, θα συνεπάγεται έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ στις 31 Ιανουαρίου. Η ανάδειξη του κ. Κόρμπιν σε πρωθυπουργό θα σημαίνει πως η χώρα οδεύει προς δεύτερο δημοψήφισμα στις αρχές του καλοκαιριού.

Οι Βρετανοί ψηφοφόροι καλούνται επίσης να επιλέξουν μεταξύ της ριζοσπαστικής σοσιαλιστικής οικονομικής και κοινωνικής ατζέντας του Τζέρεμι Κόρμπιν που υπόσχεται δραστική ανατροπή της λιτότητας της τελευταίας δεκαετίας και του «υπευθύνου καπιταλισμού» υπό τη μορφή του «συντηρητισμού του ενιαίου έθνους» που προτείνει ο Μπόρις Τζόνσον.

Αυτές οι δύο διακριτά αντίθετες πολιτικές ατζέντες ορίζουν και το μέλλον τομέων όπως το εθνικό σύστημα υγείας NHS, η δημόσια εκπαίδευση, η δημόσια τάξη και άμυνα, αλλά και ο προσανατολισμός της εξωτερικής πολιτικής του Ηνωμένου Βασιλείου, με τον κ. Κόρμπιν να αποκηρύσσει τον «φίλο» του πρωθυπουργού Τζόνσον, Ντόναλντ Τραμπ.

Ένα ζήτημα στο οποίο μοιάζει να υπάρχει συναίνεση και οι διαφορές να έγκεινται σε λεπτομέρειες πολιτικής, είναι η ανάγκη αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, αν και οι Εργατικοί έχουν καταστήσει το θέμα αυτό πιο κεντρικό στην πολιτική τους πρόταση, υποσχόμενοι μία «πράσινη οικονομική επανάσταση».

Κρίσιμο θεωρείται το αποτέλεσμα και για τη μελλοντική συνοχή του Ηνωμένου Βασιλείου, με το αίτημα για νέο δημοψήφισμα ανεξαρτητοποίησης της Σκωτίας να έχει αναζωπυρωθεί για τα καλά και με φωνές ακόμα και για δημοψήφισμα ανεξαρτησίας της Ουαλίας και της Βόρειας Ιρλανδίας, το καθεστώς της οποίας μπορεί ντε φάκτο να αλλάξει με βάση τη συμφωνία του Brexit που προωθεί ο κ. Τζόνσον.

Ως προς τα υπόλοιπα κόμματα, το Εθνικό Κόμμα Σκωτίας (SNP) αναμένεται να ενισχύσει τις δυνάμεις του, ενώ τελικά μάλλον δε θα υλοποιηθεί η διαφαινόμενη στην αρχή της προεκλογικής εκστρατείας μεγάλη ενίσχυση των Φιλελεύθερων Δημοκρατών. Η τολμηρή θέση του κόμματος για ακύρωση του Brexit φαίνεται σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις να έχει απορριφθεί από τους ψηφοφόρους.

Εφόσον ο κ. Τζόνσον εξασφαλίσει τελικά την αυτοδυναμία, ίσως η πιο σημαντική στιγμή της προεκλογικής εκστρατείας θα πρέπει να θεωρηθεί η απόφαση του Νάιτζελ Φάρατζ να αποσύρει τους υποψήφιους του Κόμματος του Brexit από τις 317 περιφέρειες που είχαν κερδίσει οι Συντηρητικοί στις εκλογές του 2017.

Η κίνηση αυτή συσπείρωσε την ευρωσκεπτικιστική ψήφο γύρω από τους Τόρις, την ώρα που οι πολέμιοι του Brexit έχουν πολλές περισσότερες επιλογές.

Αυτή η προεκλογική εκστρατεία σημαδεύεται από την πολύ χαμηλή δημοτικότητα των δύο διεκδικητών της πρωθυπουργίας, με πολλούς ψηφοφόρους να στηρίζουν «τη λιγότερο κακή επιλογή». Ο Μπόρις Τζόνσον έχει επικριθεί ως «αναξιόπιστος», «ψεύτης» και έχει κατηγορηθεί για υποδαύλιση του μίσους στην πολιτική και στον πολιτικό λόγο, ενώ ο Τζέρεμι Κόρμπιν χαρακτηρίζεται «πολύ αριστερός», «φιλικά διακείμενος προς τρομοκράτες» (Χεζμπολά, IRA) και έχει επικριθεί για ανοχή σε φαινόμενα αντισημιτισμού στο κόμμα του.

Με το κλείσιμο της κάλπης τα τρία μεγάλα τηλεοπτικά δίκτυα, BBC, Sky News και ITN θα παρουσιάσουν το αποτέλεσμα ενός exit poll. Τα τελικά αποτελέσματα αναμένονται τις πρωινές ώρες της Παρασκευής.

(ΚΥΠΕ/ΘΓ/AXΡ)