Ενάσκηση κυριαρχικών δικαιωμάτων, παρά τις απειλές

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας του:
"Είναι πραγματικά με ιδιαίτερη χαρά που για ακόμη μια χρονιά παρευρίσκομαι στο Συνέδριο του Economist, ευχαριστώντας, την ίδια στιγμή, για την ευκαιρία που μου δίδεται να αναπτύξω, στο πλαίσιο του χρόνου που μου παρέχεται, το μείζον θέμα της ευρύτερης περιφερειακής συνεργασίας που έχει αναπτύξει η Κυπριακή Δημοκρατία με τις χώρες της περιοχής.
Προ της όποιας άλλης αναφοράς, επιτρέψετε μου να εκφράσω τα ειλικρινή μου συγχαρητήρια στους διοργανωτές του Συνεδρίου, καθώς και στους χορηγούς και υποστηρικτές του, που, μέσω των δράσεων τους αλλά και του υψηλού επιπέδου διακεκριμένων προσκεκλημένων, έχουν επιτύχει την καταξίωση του ετήσιου Συνεδρίου του Economist ως σημείου αναφοράς τόσο για περιφερειακά όσο και για διεθνή δρώμενα που πρέπει να μας απασχολούν.
Ουδείς μπορεί να αμφισβητήσει πως η ευρύτερη περιοχή μας θεωρείται ως άκρως ευάλωτη και ταραχώδης, με κύρια χαρακτηριστικά:
(i) Τις εθνικές διενέξεις και αντιπαραθέσεις που καταγράφονται, μεταξύ άλλων, στην Παλαιστίνη, στη Συρία, στη Λιβύη, στο Λίβανο και στην Υεμένη,
(ii) Τις παρεμβάσεις τρίτων κρατών στα εσωτερικά δρώμενα κυρίαρχων κρατών και της αμφισβήτησης της ανεξαρτησίας και εδαφικής ακεραιότητας τους, με πλέον χαρακτηριστικό την πρόσφατη εισβολή της Τουρκίας στη Συρία, και το τι συμβαίνει τα τελευταία 45 χρόνια στην Κύπρο.
(iii) Τις έκνομες ενέργειες της Τουρκίας στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας,
(iv) Το διευρυνόμενο χάσμα στην αναζήτηση λύσης στην διένεξη του Μεσανατολικού,
(v) Τους κινδύνους από την αναβίωση της τρομοκρατίας και των ασύμμετρων απειλών.
Τα συνακόλουθα αποτελέσματα των πιο πάνω δεν χρήζουν ιδιαίτερης αναλύσεως με το πλέον ανησυχητικό φαινόμενο την άνευ προηγουμένου ανθρωπιστική κρίση και τον βίαιο εκτοπισμό εκατομμυρίων ανθρώπων.
Ταυτόχρονα, η αστάθεια στην περιοχή επηρεάζει σημαντικά την οικονομική συνεργασία, τις ξένες επενδύσεις και την ανάπτυξη, αφού η ειρήνη και σταθερότητα αποτελούν το πρώτιστο που λαμβάνεται υπόψη από σοβαρούς επενδυτές.
Έχοντας πλήρη επίγνωση των πιο πάνω, με την ανάληψη της εξουσίας το 2013, παρά τις οικονομικές και κοινωνικές προκλήσεις που έπρεπε να αντιμετωπίσουμε, θέσαμε ως πρωταρχικό στόχο τον επαναπροσδιορισμό της εξωτερικής μας πολιτικής, με στόχο τη χάραξη μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο, προκειμένου να αξιοποιήσουμε το γεωστρατηγικό ρόλο που θα μπορούσε να διαδραματίσει η Κυπριακή Δημοκρατία στην περιοχή ούσα μέλος της ΕΕ.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο:
(i) Πραγματοποίησα μια σειρά επισκέψεων σε όλες σχεδόν τις χώρες της Μέσης Ανατολής και του Αραβικού Κόλπου, με στόχο την ουσιαστική εμβάθυνση των διμερών μας σχέσεων, με τη δημιουργία των απαραίτητων διαύλων επικοινωνίας.
(ii) Επιβεβαιώσαμε πως η Κυπριακή Δημοκρατία, έχοντας και ιδίαν αντίληψη των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών και ευαισθησιών των κρατών της περιοχής, αποτελεί τον πλέον ειλικρινή πρεσβευτή των εν λόγω χωρών εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και, τελευταίο, αλλά όχι ύστατο,
(iii) Πρωτοστατήσαμε με την Ελλάδα στη δημιουργία τριμερών μηχανισμών συνεργασίας, μεταξύ άλλων, με το Ισραήλ, την Αίγυπτο, την Ιορδανία, τον Λίβανο και την Παλαιστίνη, με απώτερο στόχο και σκοπό την προαγωγή της σταθερότητας, της ασφάλειας και της ευημερίας των λαών μας, μέσω της υιοθέτησης μιας θεσμοθετημένης πλέον συνεργασίας, σε τομείς, όπως:
- Η ενέργεια, η κλιματική αλλαγή, η ανταλλαγή πληροφοριών και καταπολέμηση της τρομοκρατίας και η οικονομική συνεργασία, μέσα από επενδύσεις στους τομείς του τουρισμού, της γεωργίας, της υγείας, της παιδείας. του πολιτισμού, της έρευνας και καινοτομίας.
Λαμβάνοντας υπόψη τη δεδηλωμένη πολιτική βούληση από όλα τα εμπλεκόμενα κράτη για επέκταση της συνεργασίας μας σε νέους τομείς κοινού ενδιαφέροντος, είμαι καθόλα πεπεισμένος ότι η αποδοχή της πρότασης μας για σύσταση Μόνιμης Γραμματείας στην Κύπρο θα συμβάλει ουσιαστικά προς την κατεύθυνση του ουσιώδους συντονισμού των κοινών δράσεων και πρωτοβουλιών.
Είναι, επίσης, η πεποίθηση των κρατών της ευρύτερης Ανατολικής Μεσογείου πως η οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών της περιοχής θα πρέπει να γίνεται στη βάση του διεθνούς δικαίου και ειδικότερα της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θαλάσσης, προκειμένου να λειτουργήσει ως καταλύτης για ευρύτερη συνεργασία σε περιφερειακό επίπεδο και όχι ως αιτία εντάσεων και προκλήσεων που δεν συνάδουν με το διεθνές δίκαιο.
Προς τούτο, δραττόμενος της ευκαιρίας, θα ήθελα να καλέσω για άλλη μια φορά την Τουρκία να ανταποκριθεί θετικά στην πρόσκληση μας που υιοθετήθηκε και από την ΕΕ, προκειμένου να οριοθετηθεί η θαλάσσια ζώνη μεταξύ των δύο χωρών, Κυπριακής Δημοκρατίας και Τουρκίας, όπως έχουμε ήδη πράξει με την Αίγυπτο, τον Λίβανο και το Ισραήλ.
Όπως έχουμε κατ’ επανάληψη τονίσει: Ουδεμία χώρα αποκλείεται από τις πρωτοβουλίες περιφερειακής συνεργασίας.
Άλλωστε, η περαιτέρω εμβάθυνση των σχέσεων με γειτονικά κράτη, στη βάση της πολυμερούς συνεργασίας, αποτελεί βασικό πυλώνα του όλου εγχειρήματος των τριμερών ή πολυμερών συνεργασιών που έχουμε αναπτύξει.
Επιζητούμε, και θα συνεχίσουμε να το πράττουμε, την επίτευξη σχέσεων καλής γειτονίας με όλα ανεξαιρέτως τα κράτη της περιοχής, της γειτονιάς μας, και μεταξύ αυτών, βεβαίως, είναι και η Τουρκία.
Μόνη προϋπόθεση προς αυτήν την κατεύθυνση είναι η όποια περιφερειακή συνεργασία να εδράζεται στις αρχές του διεθνούς δικαίου, της νομιμότητας, του αλληλοσεβασμού και της ειρηνικής συνύπαρξης.
Ως κυρίαρχο και ανεξάρτητο κράτος, παρά τις όποιες απαράδεκτες προκλήσεις, θα παραμείνουμε στοχοπροσηλωμένοι στην ενάσκηση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων, τιμώντας τις συμβατικές μας υποχρεώσεις και προχωρώντας στην υλοποίηση των ιδιαίτερα σημαντικών συμφωνιών που η ΚΔ έχει συνάψει τόσο με κυβερνήσεις όσο και με εταιρείες αραβικών κρατών για διμερή και πολυμερή συνεργασία στον ενεργειακό τομέα.
Σε μια περίοδο που η διεθνής κοινότητα καταγράφει τις αρνητικές επιπτώσεις από το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής, οφείλουμε ως πολιτικές ηγεσίες να προχωρήσουμε αποφασιστικά σε στοχευμένες δράσεις αντιμετώπισης των αιτίων που οδηγούν σε καταστροφικές συνέπειες για τον πλανήτη.
Στο πλαίσιο αυτό, η Κυπριακή Κυβέρνηση, λαμβάνοντας υπόψη το ευάλωτο της περιοχής μας και επιδιώκοντας να συνδράμει στους φιλόδοξους στόχους που έχουν τεθεί από τα Ηνωμένα Έθνη και την Ευρωπαϊκή Ένωση, προχώρησε στην εξαγγελία μιας περιφερειακής πρωτοβουλίας, η οποία βρίσκεται εν εξελίξει.
Μια πρωτοβουλία, η οποία εμπίπτει στο ευρύτερο πλαίσιο της σύμπραξης των κρατών της περιοχής, και αποσκοπεί στο συντονισμό των δράσεων της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής όσον αφορά την κλιματική αλλαγή.
Πιο συγκεκριμένα, στόχος είναι να φέρουμε κοντά τους κορυφαίους επιστήμονες και φορείς λήψης αποφάσεων της περιοχής μας, με απώτερο σκοπό την ανάπτυξη βέλτιστων πρακτικών και εφικτών λύσεων που θα έχουν πρακτικά αποτελέσματα στην αντιμετώπιση του φαινομένου.
Δεν θα καταχρασθώ περαιτέρω τον χρόνο που μου έχει δοθεί. Επιτρέψετε μου, όμως, να ολοκληρώσω με τα ακόλουθα:
- Θα συνεχίσουμε να επενδύουμε στην περιφερειακή συνεργασία και στη διατήρηση και ενίσχυση των στενών σχέσεων με τις γείτονες χώρες.
- Θα συνεχίσουμε να διαδραματίζουμε σημαντικό ρόλο ως γέφυρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής, προάγοντας την ειρήνη, την ασφάλεια και την περιφερειακή συνεργασία.
- Θα συνεχίσουμε να αποτελούμε έναν ιδιαίτερα αξιόπιστο εταίρο τόσο στις χώρες της ευρύτερης περιοχής όσο και εντός της Ε.Ε.
- Θα συνεχίσουμε με την ανάληψη πρωτοβουλιών αναβάθμισης των ήδη ισχυρών ενεργειακών συμπράξεων με τις χώρες της ευρύτερης περιοχής.
Θα ήθελα καταλήγοντας, να σας διαβεβαιώσω πως παρά τις όποιες δυσκολίες, προκλήσεις, εντάσεις και απαράδεκτες προτάξεις, θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε άοκνα, με αποφασιστικότητα και με δεδομένη πολιτική βούληση, το υπογραμμίζω, προκειμένου να πετύχουν οι προσπάθειες του ΓΓ των ΗΕ έτσι ώστε επιτέλους να συμφωνηθούν οι όροι αναφοράς προκειμένου να οδηγηθούμε σε ένα δημιουργικό διάλογο που να έχει αποτελέσματα που θα οδηγούν σε μια λειτουργική και βιώσιμη λύση, που θα δημιουργούν τις απαραίτητες προϋποθέσεις ειρηνικής συνύπαρξης με τους συμπατριώτες μας Τουρκοκύπριους, που θα δημιουργούν ένα καθεστώς απόλυτα συμβατό με το ευρωπαϊκό κεκτημένο, τις ευρωπαϊκές αρχές και αξίες, και που δεν θα υστερεί ουδενός άλλου κράτους της ΕΕ στην προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Είμαι βέβαιος πως αυτό είναι ένα άλλο στοιχείο που θα δημιουργήσει στοιχεία σταθερότητας στην περιοχή, θα αναβαθμίσει τον ρόλο της Κυπριακής Δημοκρατίας στις προσπάθειες έτσι ώστε η ευρύτερη περιοχή να διακρίνεται όχι από ανυπέρβλητα ή άλυτα προβλήματα, αλλά από προβλήματα που έχουν ξεπεραστεί μέσα από την υιοθέτηση κανόνων του διεθνούς δικαίου, και των ιδιαιτεροτήτων των κρατών μελών της ΕΕ, και να διαδραματίσουμε έστω και με το ελάχιστο μέγεθος της χώρας τον ρόλο που μπορούμε να πετύχουμε για ειρήνευση της περιοχής".