Αυτόνομα αυτοκίνητα στην ΕΕ: Πότε θα διατεθούν στο κοινό

Χάρη στις πιο πρόσφατες εξελίξεις της ψηφιακής τεχνολογίας, όπως είναι η ρομποτική, η τεχνητή νοημοσύνη και οι υπολογιστές υψηλών επιδόσεων, τα αυτόνομα αυτοκίνητα που κάποτε βλέπαμε σε ταινίες επιστημονικής φαντασίας δεν θα αργήσουν να γίνουν πραγματικότητα.

Ποια είναι τα οφέλη των αυτόνομων οχημάτων για τους πολίτες;

Στο 95 % περίπου των τροχαίων ατυχημάτων στην ΕΕ υπεισέρχεται σε κάποιο επίπεδο ανθρώπινο σφάλμα, κοστίζοντας τη ζωή σε χιλιάδες ανθρώπους κάθε χρόνο. Η έλευση μη επανδρωμένων αυτοκίνητων και φορτηγών μπορούν να μειώσουν σημαντικά τον αριθμό των ατυχημάτων και να βελτιώσουν την οδική ασφάλεια. Οι ψηφιακές τεχνολογίες μπορούν επίσης να περιορίσουν την κυκλοφοριακή συμφόρηση και τις εκπομπές αεριών του θερμοκηπίου και ατμοσφαιρικών ρύπων, αλλά και να αυξήσουν την πρόσβαση στην κινητικότητα για άτομα που δεν μπορούν να οδηγήσουν, για παράδειγμα, τους ηλικιωμένους και τα άτομα με κινητικές δυσκολίες.

Επιπλέον, η αγορά των αυτόνομων οχημάτων αναμένεται να αυξηθεί θεαματικά, δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας και αποκομίζοντας κέρδη 620 δις ευρώ για την αυτοκινητοβιομηχανία της ΕΕ μέχρι το 2025 και 180 δις ευρώ για τον κλάδο της ηλεκτρονικής.

Τι προκλήσεις επιφέρει η αυτόνομη οδήγηση στην ΕΕ;

Οδική ασφάλεια: εφόσον τα μη επανδρωμένα οχήματα πρέπει να χρησιμοποιούν τους ίδιους δρόμους που χρησιμοποιούν τα μη αυτόνομα οχήματα, οι πεζοί και οι ποδηλάτες, είναι αναγκαία η επιβολή κατάλληλων μέτρων ασφαλείας και η εναρμόνιση των κανόνων οδικής κυκλοφορίας σε επίπεδο ΕΕ.

Ζητήματα ευθύνης: η μεταβίβαση των καθηκόντων οδήγησης από τους οδηγούς σε αυτόνομες τεχνολογίες απαιτεί την προσαρμογή των ευρωπαϊκών νομοθετικών διατάξεων περί ευθύνης που καθορίζουν, μεταξύ άλλων, ποιος είναι υπεύθυνος σε περίπτωση ατυχήματος: ο οδηγός ή ο κατασκευαστής;

Επεξεργασία δεδομένων: οι κανόνες προστασίας δεομένων της ΕΕ ισχύουν και για τον κλάδο αυτοματοποίησης, παρότι δεν έχουν ακόμα ληφθεί συγκεκριμένα μέτρα για την εγγύηση της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο και την προστασία των αυτόνομων οχημάτων έναντι κυβερνοεπιθέσεων.

Ηθικά ζητήματα: τα αυτόνομα οχήματα πρέπει να σεβαστούν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και την ελευθερία επιλογής. Η διαδικασία σύνταξης των κατευθυντήριων γραμμών της ΕΕ για την τεχνητή νοημοσύνη βρίσκεται σε εξέλιξη, ενδέχεται όμως να χρειαστούν ειδικές προδιαγραφές.

Υποδομές: είναι απαραίτητες οι επενδύσεις στην έρευνα και την καινοτομία προκειμένου να αναπτυχθεί η κατάλληλη τεχνολογία και υποδομή.

Τι κάνει η ΕΕ;

Την ώρα που η τεχνολογία εξελίσσεται με ταχύτατους ρυθμούς, η ΕΕ εργάζεται προκειμένου να διασφαλίσει κοινούς κανόνες.

Ακολουθώντας την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής «Οδεύοντας προς την αυτοματοποιημένη κινητικότητα: Μια στρατηγική της ΕΕ για την κινητικότητα του μέλλοντος», ο ευρωβουλευτής Βιμ Βαν ντε Καμπ (Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, Ολλανδία) συνέταξε έκθεση µε δική του πρωτοβουλία σχετικά µε την αυτόνομη οδήγηση, η οποία εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τη Τρίτη 15 Ιανουαρίου 2018.

Η έκθεση υπογραμμίζει ότι:

Η νομοθεσία και οι πολιτικές της ΕΕ που αφορούν τη συνδεδεμένη και αυτοματοποιημένη κινητικότητα πρέπει να καλύπτουν κάθε τρόπο μεταφοράς, συμπεριλαμβανομένων των θαλάσσιων μεταφορών μικρών αποστάσεων, των πλοίων εσωτερικής ναυσιπλοΐας, των ελαφρών σιδηροδρομικών συστημάτων αλλά και των τηλεκατευθυνόμενων ελικοπτέρων που μεταφέρουν αγαθά.
Οι προσπάθειες τυποποίησης σε παγκόσμιο επίπεδο χρειάζονται περαιτέρω συντονισμό για τη διασφάλιση της ασφάλειας και της διαλειτουργικότητας των οχημάτων πέρα από τα σύνορα.
Τα συστήματα καταγραφής δεδομένων πρέπει να είναι υποχρεωτικά στα αυτόνομα οχήματα για τη βελτίωση της ποιότητας των διερευνήσεων ατυχημάτων και την αντιμετώπιση ζητημάτων ανάληψης ευθύνης.
Είναι αναγκαία η ταχεία θέσπιση κατάλληλων κανόνων δεοντολογίας και προστασίας δεδομένων στον κλάδο της αυτοματοποίησης προκειμένου, μεταξύ άλλων, να αυξηθεί η εμπιστοσύνη των Ευρωπαίων πολιτών απέναντι στα μη επανδρωμένα οχήματα.
Ειδική προσοχή πρέπει να δοθεί στην ανάπτυξη αυτόνομων οχημάτων που να επιτρέπουν την πρόσβαση σε άτομα με αναπηρία ή με μειωμένη κινητικότητα.

Επίπεδα αυτοματισμού και χρονοδιάγραμμα

Τα αυτοματοποιημένα αυτοκίνητα είναι εξοπλισμένα με αισθητήρες, ενσωματωμένες κάμερες, ηλεκτρονικούς υπολογιστές, συστήματα GPS υψηλής ευκρίνειας, δορυφορικούς δέκτες και ραντάρ μικρής εμβέλειας.

Τα συστήματα υποβοήθησης οδηγού (επίπεδα αυτοματισμού 1 και 2) αποτελούν ήδη πραγματικότητα στην ευρωπαϊκή αγορά. Τα αυτόνομα οχήματα (επίπεδα 3 και 4) βρίσκονται, προς το παρόν, σε δοκιμαστικό στάδιο και προβλέπεται να κάνουν την εμφάνισή τους στην αγορά μεταξύ του 2020 και του 2030, ενώ τα πλήρως αυτοματοποιημένα οχήματα (επίπεδο 5) αναμένονται για μετά το 2030. Η πλήρης συνδεσιμότητα όλων των νέων οχημάτων αναμένεται να επιτευχθεί έως το 2022.

Πηγή: Ευρωκοινοβούλιο