Παιδιά θύματα εμπορίας στην Κύπρο

Το μέγεθος του προβλήματος της διακίνησης και εμπορίας προσώπων στην Κύπρο παραμένει στα ίδια επίπεδα, ωστόσο η χώρα ανέβηκε στην υψηλότερη κατηγορία, Tier1, κατά την αξιολόγησή της από το αμερικανικό Υπουργείο Εξωτερικών για το ζήτημα αυτό, αφού η κυπριακή Κυβέρνηση, όπως αναφέρει το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, "ανταποκρίνεται πλήρως στις ελάχιστες προδιαγραφές (minimum standards) για την εξάλειψη της διακίνησης και εμπορίας προσώπων" (trafficking).

Το 2015 καταγράφηκαν, με βάση την έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για την Κύπρο, μεταξύ άλλων και δυο περιπτώσεις ανήλικων ενός 13χρονου αγοριού και ενός 11χρονου κοριτσιού, που εξαναγκάστηκαν σε επαιτεία. Τα θύματα εμπορίας για σεξουαλική εκμετάλλευση ήταν όλα γυναίκες ενώ η εμπορία για σκοπούς εργασιακής εκμετάλλευσης αφορούσε τόσο άνδρες όσο και γυναίκες. Εξάλλου τρία άτομα, δυο παιδιά και μια γυναίκα, όπως αναφέρεται, ήταν θύματα εμπορίας για εγκληματικές ενέργειες.

Πιο συγκεκριμένα, το 2015 αναγνωρίστηκαν 40 θύματα εμπορίας προσώπων σε σύγκριση με 46 το 2014. Από τα 40 τα 22 ήταν θύματα εμπορίας για σκοπούς εργασίας, από τα οποία 16 ήταν άνδρες και έξι γυναίκες. Επίσης αναγνωρίστηκαν 13 θύματα, όλα γυναίκες, για σκοπούς σεξουαλικής εκμετάλλευσης.`Ολα τα θύματα παραπέμφθηκαν στο γραφείο κοινωνικής ευημερίας για παροχή βοήθειας, σημειώνεται.

Στην έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για την Κύπρο που κυκλοφόρησε τον περασμένο μήνα, αναφέρεται, μεταξύ άλλων, πως κατά την υπό αναφορά περίοδο καταδικάστηκαν 31 διακινητές προσώπων σε σύγκριση με 9 το 2014, κάθε που χαρακτηρίζεται ως “σημαντική αύξηση”.

Η έκθεση παρουσιάστηκε στο πλαίσιο σημερινής δημοσιογραφικής διάσκεψης από τον Ράντι Κόουλ, αρμόδιο για θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο τμήμα Πολιτικών Υποθέσεων στην αμερικανική πρεσβεία στη Λευκωσία.

Ο κ. Κόουλ σημείωσε πως τα καλά νέα είναι ότι η Κύπρος αναβαθμίζεται στην κατηγορία 1 (Tier 1) με βάση την έκθεση που εκδόθηκε φέτος. Επεσήμανε πως η κατάταξη της κάθε χώρας γίνεται περισσότερο με βάση την έκταση της δράσης της Κυβέρνησης για καταπολέμηση της διακίνησης και εμπορίας προσώπων παρά το μέγεθος του προβλήματος στη χώρα.

Υπογράμμισε πως η κατηγορία 1, στην οποία κατατάχθηκε φέτος η Κύπρος, σημαίνει πως η χώρα πληροί πλήρως τις ελάχιστες προδιαγραφές για καταπολέμηση της διακίνησης και εμπορίας προσώπων.

Ο κ. Κόουλ υπέδειξε πως όταν μια χώρα περιλαμβάνεται στην κατηγορία 1 αυτό δεν σημαίνει πως δεν υπάρχει πρόβλημα εμπορίας προσώπων αλλά ότι η κυβέρνηση έχει αναγνωρίσει ότι αυτό είναι ένα πρόβλημα, έχει κάνει προσπάθειες να το αντιμετωπίσει και έχει εκπληρώσει τις ελάχιστες προδιαγραφές που προβλέπονται στη σχετική νομοθεσία των ΗΠΑ (Trafficking Victims Protection Act – TVPA).

Πρόσθεσε πως προκειμένου να παραμείνει στην κατηγορία αυτή μια χώρα πρέπει συνεχώς να επιδεικνύει αυξημένες προσπάθειες για καταπολέμηση της εμπορίας προσώπων. Ο κ. Κόουλ εξέφρασε την ικανοποίηση των ΗΠΑ που βλέπουν “τόσο σημαντικούς εταίρους για τη χώρα, όπως είναι η Κύπρος, να πετυχαίνουν την κατάταξή τους στην κατηγορία 1, κάνοντας ότι μπορούν για να βοηθήσουν στην καταπολέμηση αυτού του παγκόσμιου προβλήματος”.

Αναφερόμενος στα κύρια μέτρα που έλαβε η κυπριακή Κυβέρνηση και που ανέβασαν τη χώρα στην κατηγορία 1, ο κ. Κόουλ είπε ένα από αυτά ήταν η αύξηση των μελών της μονάδας της Αστυνομίας για την καταπολέμηση της εμπορίας προσώπων από 8 σε 12, επεκτείνοντας τις εξουσίες της μονάδας προκειμένου αυτή να ηγείται όλων των ερευνών για την εμπορία προσώπων στη χώρα.

Είπε εξάλλου πως η Κυβέρνηση αύξησε τις προσπάθειες για προστασία των θυμάτων. όπως αναφέρεται στην έκθεση οι καθυστερήσεις στην παροχή οικονομικής βοήθειας στα θύματα, κάτι για το οποίο υπήρχε ανησυχία κατά την προηγούμενη περίοδο, μειώθηκαν σημαντικά και δόθηκε προτεραιότητα στα θύματα διακίνησης και εμπορίας προσώπων σε σχέση με λιγότερο ευάλωτους δικαιούχους, αναφέρεται.

Παράλληλα σημειώνεται, ωστόσο, πως υπήρξαν ανησυχίες κατά την υπό αναφορά περίοδο για τον τρόπο με τον οποίο ορισμένοι αξιωματικοί στην μονάδα καταπολέμησης της εμπορίας προσώπων στην αστυνομία διενεργούσαν συνεντεύξεις των θυμάτων και πως σύμφωνα με παρατηρητές οι μεταφραστές στις συνεντεύξεις δεν είχαν επαρκή γνώση ξένων γλωσσών.

Ο κ. Κόουλ είπε εξάλλου πως η Κυβέρνηση ενέκρινε ένα εθνικό μηχανισμό αναφορικά με τις διαδικασίες αναγνώρισης των θυμάτων και αναφοράς στις κυβερνητικές υπηρεσίες. “`Ετσι τώρα οι συνεντεύξεις από τα θύματα λαμβάνονται από ειδικούς, περιλαμβανομένων ψυχολόγων”, σημείωσε.

Στην έκθεση σημειώνεται πως η Κύπρος αποτελεί χώρα πηγή και προορισμό για άνδρες, γυναίκες και παιδιά που υπόκειται σε εξαναγκαστική εμπορεία για σκοπούς εργασίας και σεξουαλικής εκμετάλλευσης.

Τα θύματα που καταγράφηκαν στην Κύπρο το 2015 ήταν κυρίως από την Ινδία, το Μπαγκλαντές, τη Βουλγαρία, του Ρουμανία, της Φιλιππίνες, το Καμερούν, την Ακτή Ελεφαντοστού, τη Σλοβακία και την Τσεχική Δημοκρατία. Εξάλλου το 2015 καταγράφηκαν για πρώτη φορά θύματα εμπορίας για σεξουαλική εκμετάλλευση από την Παραγουάη.

Στην έκθεση σημειώνεται πως τα θύματα που υπόκεινται σε εμπορία για σεξουαλική εκμετάλλευση είναι γυναίκες κυρίως από την Ανατολική Ευρώπη, το Βιετνάμ, την Ινδία και την υπο-Σαχάρια Αφρική.

Σε ό,τι αφορά την εμπορία για εκμετάλλευση για σκοπούς εργασίας, σημειώνεται πως μετανάστες που έρχονται να εργαστούν στο νησί και παίρνουν άδειες εργασίας για σύντομο χρονικό διάστημα συχνά μετά τη λήξη των αδειών αυτών μπορεί να εξαναγκάζονται να συνεχίσουν να εργάζονται για να ξεπληρώσουν χρέη, δέχονται απειλές και τους κατακρατούνται ο μισθός και τα έγγραφά τους.

`Ατομα που αναζητούν άσυλο από τη νοτιοανατολική Ασία, την Αφρική και τη Δυτική Ευρώπη υπόκεινται σε εξαναγκαστική εργασία στον αγροτικό και τον οικιακό τομέα. Ασυνόδευτα παιδιά, παιδιά μεταναστών, Ρομά και άτομα που αναζητούν άσυλο είναι ιδιαίτερα ευάλωτα στην εμπορία για σεξουαλική εκμετάλλευση και στην εξαναγκαστική εργασία. Παιδιά Ρομά είναι ευάλωτα στην εξαναγκαστική επαιτεία, προστίθεται.

Σύμφωνα με την έκθεση, η Κυβέρνηση διερεύνησε 14 νέες υποθέσεις που αφορούσαν 31 πιθανούς διακινητές το 2015, εφτά για εμπορία για σεξουαλική εκμετάλλευση και 24 για εξαναγκαστική εργασία, σε σύγκριση με 24 υποθέσεις στις οποίες εμπλέκονταν 35 ύποπτοι το 2014. Τα δικαστήρια καταδίκασαν 31 διακινητές για εμπορία προσώπων για σεξουαλική εκμετάλλευση, σε σύγκριση με εννιά το 2014 και δυο το 2013. Οι ποινές τους κυμαίνονται από έξι μήνες μέχρι οκτώ χρόνια.

Στην έκθεση γίνονται εισηγήσεις, μεταξύ άλλων, για αύξηση των προσπαθειών διερεύνησης πιθανών υποθέσεων εμπορίας για σκοπούς εργασίας μεταξύ των ντόπιων εργατών και ατόμων στον τομέα της γεωργίας, αύξηση των προσπαθειών προκειμένου οι αστυνομικές και μεταναστευτικές αρχές να ενημερωθούν καλύτερα για την αναγνώριση της εμπορίας και των θυμάτων της, ιδιαίτερα σε ότι αφορά την εξαναγκαστική εργασία, περαιτέρω εκπαίδευση των δικαστών και των διωκτικών αρχών για διασφάλιση μιας σθεναρής εφαρμογής της νομοθεσίας κατά της εμπορίας προσώπων καθώς και αναζήτηση έγκαιρης αποκατάστασης και επαρκών υπηρεσιών στήριξης για τα θύματα.

Ερωτηθείς σε σχέση με το βόρειο κατεχόμενο τμήμα του νησιού, ο κ. Κόουλ αφού υπογράμμισε πως η περιοχή αυτή δεν αναγνωρίζεται ως χώρα. σημείωσε στην έκθεση υπάρχει αναφορά για την περιοχή αυτή, η οποία κατατάσσεται στην κατηγορία 3, αφού, όπως αναφέρεται “οι τουρκοκυπριακές αρχές δεν πληρούν πλήρως τις ελάχιστες προδιαγραφές για την εξάλειψη της εμπορίας προσώπων και δεν κάνουν σημαντικές προσπάθειες για να το πράξουν αυτό”.

Πηγή : ΚΥΠΕ