Τι αποκαλύπτει η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ για το βρετανικό πολιτικό γίγνεσθαι

Ενδιαφέρον θα έχει να δούμε και πώς θα αντιδράσουν στη συνέχεια σοσιαλιστές ή κεντροαριστεροί ηγέτες, όπως οι Ολάντ και Ρέντσι, με θεωρητικά κατά προσέγγιση συγγενείς προς τον κ. Τσίπρα πολιτικές ιδεολογίες, οι οποίοι ενδόμυχα θα εύχονται να μπορούσε να γίνει κάτι για να αλλάξει η ισχύουσα οικονομική ορθοδοξία που υπαγορεύει το Βερολίνο και οι Βρυξέλλες.

Μία δευτερεύουσα ανάλυση που δεν έχει γίνει ιδιαίτερα είναι η αντίδραση των Βρετανών ηγετών στην ανάδειξη της πρώτης (σχεδόν) καθαρά αριστερής κυβέρνησης στην Ευρώπη μετά από την Ισπανία του 1936.

Για τον κ. Κάμερον τα πράγματα ίσως είναι πιο απλά. Εκπρόσωπός του είπε πως η Ελλάδα πρέπει να ελέγξει τα δημοσιονομικά της και να τηρήσει τις διεθνείς δεσμεύσεις της, ενώ λίγο αργότερα ο ίδιος είπε πως οι εκλογές στην Ελλάδα αποδεικνύουν την ανάγκη προσήλωσης σε ένα μακροπρόθεσμο επιτυχές οικονομικό σχέδιο – το σχέδιο λιτότητας των Συντηρητικών δηλαδή (προεκλογική περίοδος έρχεται, μην ξεχνάμε). Προέβλεψε αστάθεια στην ευρωζώνη, με τον Υπουργό Οικονομικών Τζορτζ Όσμπορν να συμπληρώνει πως ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στην κρίση της ευρωζώνης.

Ο δε Εντ Μίλιμπαντ των Εργατικών, ο άλλοτε «Κόκκινος Εντ» που εξασφάλισε την αρχηγία του κόμματος έναντι του χαρισματικού αδελφού του λόγω της στήριξης των συνδικάτων, τήρησε για πολλή ώρα μία ενδιαφέρουσα σιωπή, η οποία σχολιάστηκε αρκετά στη Βρετανία.

Ήδη από το βράδυ της Κυριακής, πριν ολοκληρωθεί η καταμέτρηση των ψηφοδελτίων στην Ελλάδα, σχολιαστές φίλα προσκείμενοι στους Εργατικούς προέτρεπαν τον ηγέτη τους να εμπνευστεί από τη νίκη του Αλέξη Τσίπρα, να φέρει το κόμμα πιο κοντά στις αριστερές ρίζες του. Σιωπή.

Μετά ήρθαν συγχαρητήρια ή πανηγυρικά μηνύματα από στελέχη και προσωπικότητες της πιο αριστερής πτέρυγας των Εργατικών, όπως ο Πίτερ Χέιν και μετά ο Κεν Λίβινγκστον. Σιωπή.

Μέχρι που το απογευματάκι της Δευτέρας ο κ. Μίλιμπαντ έσπασε αυτή τη σιωπή για να πει ότι το ποια κυβέρνηση θα αναδείξει κάθε λαός αφορά αυτόν τον λαό και ότι εναπόκειται σε κάθε χώρα να επιλέξει τον τρόπο αντιμετώπισης των οικονομικών και κοινωνικών προκλήσεων που αντιμετωπίζει.

Αυτή η συγκρατημένη υποδοχή της νίκης του ΣΥΡΙΖΑ απογοήτευσε αρκετούς Εργατικούς, που ούτως ή άλλως εγκαλούν τον Εντ Μίλιμπαντ για ατολμία, που θέλουν μια ρήξη με τις πολιτικές αυστηρής λιτότητας των Τόρις.

Σε κάθε περίπτωση ο κ. Μίλιμπαντ είναι ηγέτης ενός μεγάλου κόμματος, επομένως σαφώς θα επιλέξει τη γραμμή που θα χαράξει, ίσως θα χαρεί μεν αλλά δε θα παρασυρθεί από το τι συμβαίνει σε μια μικρή χώρα όπως η Ελλάδα, με άλλου είδους προβλήματα. Ούτως ή άλλως έχουν περάσει δεκαετίες από τότε που το Εργατικό Κόμμα μπορούσε να χαρακτηριστεί «ριζοσπαστική αριστερά». Δεν μπορεί κανείς όμως να μην επισημάνει ότι αυτή η γραμμή, μόλις τρεισήμισι μήνες πριν από τις εκλογές, παραμένει θολή – τόσο θολή ώστε για πρώτη φορά μετά από χρόνια οι Συντηρητικοί προηγούνται ξανά στις δημοσκοπήσεις. Οι ψηφοφόροι των Εργατικών αλλά και όσοι άλλοι πολίτες στη Βρετανία επιθυμούν σαν τους Έλληνες κάτι διαφορετικό, θα ήθελαν έναν ηγέτη που να τους εμπνέει όπως ο Τσίπρας τους οπαδούς του.

Για τον κ. Μίλιμπαντ η υπόθεση δεν είναι απλή. Πώς να πανηγυρίσει, ακόμα και αν θα ήθελε, για ένα ξένο κόμμα που κρίνεται ριζοσπαστικό από όλη την Ευρώπη όταν χάνει ποσοστά δημοτικότητας που πηγαίνουν στο μοναδικό βρετανικό κόμμα κάθετα αντίθετο στη σφιχτή δημοσιονομική πολιτική, τους Πρασίνους (οι οποίοι σύμφωνα με δημοσκόπηση σχεδόν έφτασαν το UKIP του Νάιτζελ Φάρατζ);

Πώς να στηρίξει ένα ξένο κόμμα που κατηγορείται ως επιπόλαιο στα δημοσιονομικά όταν το κρίσιμο προεκλογικό θέμα στη Βρετανία είναι η οικονομία, με τον κ. Μίλιμπαντ εμφανώς διστακτικό να υποσχεθεί κάτι πολύ διαφορετικό από την πολιτική Κάμερον-Όσμπορν; Ακόμα και αν οι ψηφοφόροι του θα ήθελαν να το κάνει.

Πώς να στηρίξει ένα κόμμα μέχρι πρότινος στο περιθώριο της ελληνικής πολιτικής σκηνής, όταν στη Βρετανία υπάρχουν οι Πράσινοι και ο Φάρατζ ως απειλές;

Η πρόκληση που δημιουργεί σε όλη την Ευρώπη η ελληνική «ριζοσπαστική» αριστερά αποτυπώνεται σε αυτά τα διλήμματα που τίθενται ενώπιον του Εντ Μίλιμπαντ, διλήμματα που αντιμετωπίζουν από την Κυριακή και άλλοι κεντροαριστεροί Ευρωπαίοι πολιτικοί. Η έννοια της αριστεράς στη Βρετανία είναι πολύ διαφορετική από αυτήν στον ευρωπαϊκό νότο. Μέχρι όμως να βρει τρόπο συμβιβασμού των εννοιών και μια θέση για τους Εργατικούς στο πολιτικό τοπίο που αλλάζει στην Ευρώπη, ο κ. Μίλιμπαντ κινδυνεύει να γίνει θύμα των ελληνικών εξελίξεων.