Επίτροπος Ισότητας: Η ισότητα αφορά όλους

Ο νέος αυτός φορέας θεσπίστηκε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ακριβώς για να δοθεί έμφαση στα σημαντικότατα προβλήματα που σχετίζονται με την ανισότητα των φύλων στην κυπριακή κοινωνία, εξήγησε η Επίτροπος.  

1.Ποιος ο ρόλος σας σε σχέση με τους άλλους φορείς ισότητας; Τι σας διαφοροποιεί από αυτούς.

Έχουμε επτά φορείς ισότητας, όμως ο ΠτΔ διόρισε επίτροπο ειδικά για αυτό το θέμα θέλοντας να στείλει το μήνυμα ότι η ισότητα βρίσκεται ψηλά στις προτεραιότητές του. Παρά το ότι έχουμε επτά φορείς υπάρχουν σοβαρότατα προβλήματα ισότητας, κοινωνικά αλλά και νομικά. Ως επίτροπος ισότητας είμαι σύμβουλος του ΠτΔ για θέματα ισότητας. Έχω συμβουλευτικό ρόλο και δράση, ο οποίος φαίνεται μέσα από τους όρους διορισμού μου. Στόχος μου είναι η παραγωγή πολιτικής που θα προωθεί την ισότητα τόσο μέσω του συμβουλευτικού μου ρόλου όσο και μέσω του εθνικού μηχανισμού. Η Επίτροπος ισότητας είναι και πρόεδρος του συμβουλίου του εθνικού μηχανισμού και της επιτροπής για τα δικαιώματα της γυναίκας, του κατεξοχήν οργάνου για προώθηση πολιτικών ισότητας. Όλες μας οι προσπάθειες έχουν ως στόχο την εξάλειψη των διακρίσεων.

2. Υπάρχει συντονισμός ανάμεσα στους επτά υπάρχοντες φορείς ισότητας;

Έχω προσωπικά επισημάνει την ανάγκη συντονισμού των φορέων. Μέσα στους μελλοντικούς στόχους συγκαταλέγεται και ο καθορισμός ενός συντονιστή των φορέων, αν δεν υπάρχει η δυνατότητα να ενοποιηθούν κάποιοι από αυτούς. Είχε γίνει στο παρελθόν προσπάθεια από τα Υπουργεία Δικαιοσύνης και Εσωτερικών αλλά δεν τελεσφόρησε. Είναι σημαντικό να προσεγγίσουμε το θέμα επιστημονικά και σοβαρά, μέσω μιας μελέτης πριν να προχωρήσουμε σε δράση.

3. Πώς μπορεί το κοινό να υποβάλει παράπονο στην Επίτροπο Ισότητας;

Ο θεσμός είναι αρκετά νέος και προχωρούμε με μικρά και σταθερά βήματα, χαράσσοντας νέο δρόμο για τους επόμενους. Προς το παρόν δεν έχουμε αναπτύξει την ιστοσελίδα μας αλλά το γραφείο τηςΕπιτρόπου και οι λειτουργοί δέχονται παράπονα και εισηγήσεις από τους πολίτες τηλεφωνικώς ή ταχυδρομικώς μέσω του Υπουργείου Δικαιοσύνης. Οι περισσότερες καταγγελίες από πολίτες απευθύνονται προς το παρόν στην Επίτροπο Διοικήσεως, όμως έχουμε ήδη λάβει κάποιες καταγγελίες τις οποίες και χειριστήκαμε επαρκώς.

4.Τι περιλαμβάνει το πρόγραμμα δράσης σας; Ποιες οι προτεραιότητές σας;

Έχουμε θέσει έξι βασικούς στόχους:

1. Την αποτελεσματική προώθηση της ισότητας, νομοθετικά αλλά και μέσω της διοικητικής μεταρρύθμιση.
2. Τον εκσυγχρονισμό του νομοθετικού πλαισίου.
3. Την ισόρροπη συμμετοχή των δύο φύλων στις θέσεις λήψεων αποφάσεων.
4. Καταπολέμηση της βίας εναντίον των γυναικών.
5. Οικονομική ενδυνάμωση των γυναικών για εξάλειψη της φτώχειας.
6. Εξάλειψη στερεοτύπων και προκαταλήψεων.

Μιλώντας για την ανάγκη προώθησης της ισόρροπης συμμετοχής των φύλων στις θέσεις λήψεων αποφάσεων, η κ. Αντωνίου, είπε ότι είναι σημαντικό μέτρο διότι η Κύπρος βρίσκεται σε χαμηλή θέση σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη, όσον αφορά στην ισότιμη συμμετοχή των γυναικών στη λήψη αποφάσεων. «Θα προβούμε στη λήψη θετικών μέτρων, έχουμε υπόψη διάφορα μέτρα, η ποσόστωση συμπεριλαμβάνεται σε αυτά,» απάντησε ερωτηθείσα στο πώς θα αντιμετωπίσει πρακτικά αυτό το θέμα.

Όσον αφορά την έμφυλη βία, δήλωσε: «Δυστυχώς, υπάρχει αύξηση του φαινομένου, όμως σε συνεργασία με το Σύνδεσμο για καταπολέμηση της βίας, έχουμε προγραμματίσει εκδήλωση, ενόψει των 16ημερων εκδηλώσεων του ΣΠΑΒΟ. Η βία πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα, διότι ντροπιάζει την κυπριακή κοινωνία.»

Όσον αφορά στο πέμπτο στόχο της, η Επίτροπος είπε ότι οι ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού απαρτίζονται ως επί το πλείστον από γυναίκες.

«Στοχεύουμε να ενδυναμώσουμε τις γυναίκες οικονομικά. Η CΕVAW, η αρμόδια επιτροπή αξιολόγησης των διακρίσεων σε βάρος της γυναίκας του ΟΗΕ, έχει επισημάνει χάσμα αμοιβών στην Κύπρο που ανέρχεται στο 17%. Πρέπει να γεφυρωθεί αυτό το χάσμα με την εφαρμογή της νομοθεσίας για την ισομισθία και από τον ιδιωτικό τομέα. Ακόμα, στοχεύουμε στην αύξηση της γυναικείας επιχειρηματικότητας. Θα στηρίξουμε τις ευάλωτες ομάδες γυναικών, τις διαζευγμένες, τις γυναίκες που είναι μονογονιοί (90% των μονογονιών είναι γυναίκες) και θα λάβουμε τα απαραίτητα μέτρα για τη συμφιλίωση εργασίας και οικογένειας. Υπάρχει έλλειψη υποδομών φροντίδας των παιδιών, τα νηπιαγωγεία και οι βρεφοκομικοί σταθμοί δεν έχουν τα κατάλληλα ωράρια για να καλύπτουν τις ανάγκες των γυναικών. Επίσης, όλα τα θέματα που εγείρονται θα γίνουν πιο ξεκάθαρα μέσω της ετοιμασίας και υιοθέτησης του σχεδίου δημογραφικής πολιτικής 2014-2015, οι δείκτες του οποίου θα βοηθούν καλύτερα στην ανάλυση των προβλημάτων», τόνισε.

Ερωτηθείσα για το πώς θα αντιμετωπιστούν έμπρακτα οι προκαταλήψεις και τα στερεότυπα, η κ. Αντωνίου είπε ότι είναι ένα ατέλειωτο έργο, «οι προκαταλήψεις είναι βαθιά ριζωμένες στην κοινωνία και αποτελούν ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια για συμμετοχή των γυναικών στη δημοσία σφαίρα. Δεν μπορεί να γίνει από τη μια μέρα στην άλλη. Πρέπει να καλλιεργήσουμε μια νέα κουλτούρα. Το σημαντικότερο είναι να αγγίξουμε τους νέους. Σ’ αυτό τον αγώνα πρέπει να κερδηθούν οι νέοι μέσω εκπαιδευτικών προγραμμάτων σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης από τη νηπιαγωγείο μέχρι το πανεπιστήμιο. Πρέπει να αντιληφθούμε ότι συνολικά πρέπει να καλλιεργήσουμε συλλογική συνείδηση, η οποία να μην εξαρτάται μόνο από τον πολιτικό λόγο αλλά και από τις πράξεις μας. Δεν είναι δυνατόν τα θέματα ισότητας να αντιμετωπίζονται μόνον ως θέματα γυναικών. Όλοι συμφωνούν στο ότι η ισότητα είναι θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα, μα αυτό δεν είναι αρκετό. Είναι μία ανάγκη που αφορά όλους για την επίλυση οικονομικών, κοινωνικών και πολιτικών προβλημάτων.

5.Πώς σκοπεύετε να αντιμετωπίσετε θέματα βίας που προκύπτουν; Η βία που απασχολεί την κοινή γνώμη είναι συνήθως ενδοοικογενειακή. Πώς θα αντιμετωπιστούν άλλα κρούσματα βίας που σχετίζονται με το φύλο αλλά δεν εμπίπτουν σε αυτή την κατηγορία;

Η βία εναντίον των γυναικών γενικώς είναι το πρόβλημα και θα εργαστούμε προς την εξάλειψη βίας κατά των γυναικών γενικότερα. Απλώς η ενδοοικογενειακή βία είναι μία από τις συχνότερες μορφές βίας. Και η εμπορία προσώπων είναι μία μορφή βίας κατά των γυναικών. Παρακαλώ τα ΜΜΕ να βοηθήσουν στην προβολή του θέματος έτσι ώστε να ευαισθητοποιηθεί το κοινό.

6. Πώς σκοπεύετε να αντιμετωπίσετε θέματα όπως η «κουλτούρα βιασμού» για τα οποία δεν υπάρχει η επαρκής ενημέρωση;

Είναι ένα σημαντικό πρόβλημα και η αντιμετώπισή του συμπεριλαμβάνεται στους στόχους μας για καλλιέργεια διαφορετικής κουλτούρας. Ο βιασμός είναι μία από τις χειρότερες μορφές βίας που πρέπει να αντιμετωπιστεί δια νόμου. Ο βιασμός είναι μισός θάνατος για μία γυναίκα. Για αυτό θα πρέπει να καλλιεργήσουμε μια νέα κουλτούρα που να δίνει τη δέουσα προσοχή σε τέτοια θέματα ώστε να μπορούμε να τα αντιμετωπίσουμε επαρκώς. Είμαστε μεσογειακός λαός και δεν μπαίνουμε σε καλούπια εύκολα για αυτό είναι δυσκολότερη η αλλαγή. Στις Σκανδιναβικές χώρες και στις χώρες του βορρά συζητείται η ποσόστωση για την εξασφάλιση της συμμετοχής των αντρών σε συγκεκριμένους φορείς και συμβούλια. Έχουμε πολύ δρόμο να διανύσουμε ως κοινωνία.

7.Τι μέτρα θα ληφθούν για την αντιμετώπιση της παρενόχλησης στην εργασία;

Για το συγκεκριμένο θέμα είναι αρμόδιοι άλλοι φορείς, κυρίως η Επίτροπος Διοικήσεως και η Επιτροπή Ισότητας για την Εκπαίδευση και την Εργασία του Υπουργείου Εργασίας, η οποία έχει ειδική πλατφόρμα που προσφέρει βοήθεια στα θύματα όπως και δωρεάν νομική αρωγή.

8.Τι θα κάνει η επιτροπή για να προστατέψει τους νέους γονείς εν μέσω της κρίσης; Αν και υπάρχει νομοθετικό πλαίσιο για την άδεια πατρότητας, οι πατέρες αποφεύγουν να την πάρουν. Πώς θα ενημερώσει το κράτος για τη σημασία της άδειας πατρότητας;

Είναι και αυτό πρόβλημα κουλτούρας, το βάρος πέφτει στη γυναίκα λόγω κουλτούρας και δυστυχώς αυτό επηρεάζει αρνητικά και την επαγγελματική ανέλιξή της. Υπάρχει νομοθετικό πλαίσιο που δίνει άδεια μητρότητας και πατρότητας για οκτώ μήνες και εναπόκειται στο ζευγάρι αν θα την μοιραστούν ή αν θα πάρει όλη την άδεια η μητέρα. Το μόνο που μπορεί να γίνει είναι η σωστή ενημέρωση και η καλλιέργεια μιας θετικής νοοτροπίας. Με τη συνεργασία του Υπουργείου Παιδείας αλλά και του Υπουργείου Εργασίας θα προσπαθήσουμε να ανατρέψουμε αυτό το πρόβλημα. Βρίσκεται μέσα στα άμεσα σχέδιά μας να ενημερώσουμε τις γυναίκες και το κοινό για τα δικαιώματά τους και τα θέματα ισότητας. Το Υπουργείο Εργασίας μάλιστα τρέχει ένα πρόγραμμα για την εκπαίδευση γονέων και εκπαιδευτικών για την εξάλειψη των στερεοτύπων. Θερμή παράκληση και στα ΜΜΕ να βοηθήσουν σε αυτή την προσπάθεια.

8.Τι έχετε κάνει σχετικά με την ισότητα στην εργασία αλλά και τη διάλυση της «γυάλινης οροφής»; Τα δεδομένα είναι πολύ πιο δυσμενή για τις γυναίκες, οι οποίες επλήγησαν σοβαρότατα από τις μαζικές απολύσεις και τις συνέπειες της οικονομικής ύφεσης.

Όπως προαναφέρθηκε και στους στόχους θα ενισχυθούν οι γυναίκες τόσο νομοθετικά όσο και έμπρακτα. Θα προωθήσουμε την ανάπτυξη κέντρων φροντίδας των παιδιών έτσι ώστε να υπάρχουν οι απαραίτητες υποδομές για τη συμφιλίωση της επαγγελματικής και της προσωπικής ζωής. Είναι ένα σημαντικό θέμα και αναφέρω μερικά στατιστικά που αφορούν τη συμμετοχή των γυναικών στη λήψη αποφάσεων για να δείξω το μέγεθος του προβλήματος: οι γυναίκες αποτελούν μόνο το 1/10 των διοικητικών συμβουλίων των μεγάλων εταιρειών και μόνο το 3% των προέδρων των διοικητικών συμβουλίων. Η κάθε πολιτεία οφείλει να μην φέρνει τη γυναίκα μπροστά στο δίλημμα να επιλέξει είτε την καριέρα είτε την οικογένεια. Επαναλαμβάνω ότι υπάρχει αδήριτη ανάγκη ανάπτυξης υποδομών που να προστατεύουν τη γυναίκα από το δίλημμα αυτό.

9. Όσον αφορά στην εμπορία προσώπων, η Κύπρος έχει υποβαθμιστεί από το StateDepartment.  Γιατί υπάρχει μείωση στον αριθμό των ερευνών που διεξάγονται αλλά και στον αριθμό των υποθέσεων που φτάνουν στο δικαστήριο;

Το θέμα αυτό συζητήθηκε στη Βουλή πριν περίπου 15 μέρες και παρευρέθησαν διάφοροι αρμόδιοι φορείς, όπως η Αστυνομία και το Γραφείο Ευημερίας, το οποίο έχει υπό την επίβλεψή του το μοναδικό καταφύγιο για τα θύματα της εμπορίας ανθρώπων. Πρέπει να ενταθούν οι προσπάθειες για την αντιμετώπιση του φαινομένου, είναι μία μορφή δουλείας. Δυστυχώς, είναι παγκόσμιο φαινόμενο και δεν αφορά μονάχα την Κύπρο. Ωστόσο, η γεωγραφική μας θέση μας θέτει στο επίκεντρο του προβλήματος, είμαστε κομβικό σημείο για τους εμπόρους προσώπων. Όσο για την μείωση των αριθμό υποθέσεων που ερευνώνται, είναι ένα ερώτημα που πρέπει να τεθεί στην Αστυνομία. Εμείς, από την πλευρά μας θα βοηθήσουμε στην εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου Δράσης σχετικά με την εμπορία προσώπων, με βάση την οδηγία που ψηφίστηκε από τη Βουλή το 2011 και την Ευρωπαϊκή Στρατηγική κατά της Εμπορίας Προσώπων 2012-2016. Το στοίχημα για όλους τους αρμόδιους φορείς είναι αυτό το σχέδιο να εφαρμοστεί έμπρακτα.

Το κοινό μπορεί να απευθυνθεί στους λειτουργούς στα τηλέφωνα 22805935 και 22805983.