Έκθεση Βρετανού ιστορικού για δεξαμενή σκέψης: Νόμιμη η απόκτηση των «Ελγινείων», δεν πρέπει να σταλούν στην Αθήνα ούτε ως δάνειο

Έκθεση του Βρετανού ιστορικού του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης σερ Νόελ Μάλκολμ με την οποία απορρίπτεται το ελληνικό αίτημα περί επανένωσης των Γλυπτών του Παρθενώνα δημοσιεύει η συντηρητική δεξαμενή σκέψης Policy Exchange.

Η 63ών σελίδων έκθεση υποστηρίζει πως οι αιτιάσεις περί παράνομης αφαίρεσης των Γλυπτών από το λόρδο Ελγιν είναι «ψευδείς», όπως και ο ισχυρισμός πως οι ενέργειές του είναι απορριπτέες λόγω δωροδοκίας.

«Οπωσδήποτε μη αποδεδειγμένο και πιθανότατα ψευδές» χαρακτηρίζεται και το επιχείρημα ότι ο Έλγιν ενήργησε ενάντια στις ξεκάθαρες επιθυμίες της ελληνικής κοινότητας.

Αντιθέτως, κρίνει ο σερ Νόελ, ο Σκωτσέζος αριστοκράτης διέσωσε τα Γλυπτά από σοβαρή καταστροφή. Προσθέτει δε πως δεν μπορεί να επανενωθεί το σύνολο των Γλυπτών στον Παρθενώνα και πως το επιχείρημα ότι η απουσία των Γλυπτών πλήττει την ελληνική ταυτότητα είναι υπερβολικό.

Στα επιχειρήματα υπέρ της παραμονής των Γλυπτών στο Λονδίνο, ο Βρετανός ιστορικός περιλαμβάνει το ότι πλέον έχουν γίνει κομμάτι της «βρετανικής πολιτιστικής κληρονομιάς» και ότι η απομάκρυνσή τους θα έπληττε το κύρος του Βρετανικού Μουσείου και θα θεωρούνταν «προηγούμενο» για επιστροφές κι άλλων εκθεμάτων.

Κατά την έκθεση του Policy Exchange, το Βρετανικό Μουσείο δε θα πρέπει μάλιστα να δώσει τα Γλυπτά στην Αθήνα ούτε ως δάνειο εφόσον δεν αναγνωριστεί η κυριότητά του επ’ αυτών.

Όπως σημειώνεται, «όποιες υποσχέσεις και αν κάνει η Αθήνα ή οποιαδήποτε αντικείμενα και να προσφέρει ως προσωρινό αντάλλαγμα, ο κίνδυνος ότι τα Γλυπτά δε θα επιστρέψουν στο Λονδίνο είναι πολύ μεγάλος».

Ως εκ τούτου, καλεί τη βρετανική κυβέρνηση να επαναβεβαιώσει τη στήριξή της στη διατήρηση των Γλυπτών στο Λονδίνο και στη διατήρηση του νόμου του 1963 που δεν επιτρέπει τη μόνιμη αφαίρεση εκθεμάτων από τη συλλογή του Βρετανικού Μουσείου, αλλά και το Βρετανικό Μουσείο να αλλάξει την πολιτική δανεισμού ώστε να απαγορεύεται το δάνειο προς χώρες που δεν αναγνωρίζουν την κυριότητα του Μουσείου.

Σε άρθρο του στην Daily Telegraph ο σερ Νόελ Μάλκολμ συνοψίζει τα πορίσματα της έκθεσής του και στέκεται κυρίως στο εξής: ότι ακόμα και ένας δανεισμός των «Ελγινείων» στην Αθήνα πρέπει να αποκλειστεί λόγω του κινδύνου η Ελλάδα να κρατήσει για πάντα τα Γλυπτά. Όπως δε προσθέτει, το γεγονός και μόνο ότι για να κλείσει ένα τέτοιο δάνειο θα πρέπει να υπάρξει ένα «αντι-δάνειο» με άλλα ελληνικά εκθέματα, εν είδει «ανταλλαγής ομήρων», υπονοεί πως δεν υπάρχει εμπιστοσύνη στην Ελλάδα ότι θα επέστρεφε τα Γλυπτά.

Το Policy Exchange δημοσιεύει ταυτόχρονα τα αποτελέσματα διαδικτυακής δημοσκόπησης σε δείγμα 1.101 Βρετανών.

Στο ερώτημα αν η Αθήνα θα επέστρεφε τα Γλυπτά του Παρθενώνα εφόσον της τα δάνειζε το Βρετανικό Μουσείο, το 46% απαντά αρνητικά έναντι ποσοστού 11% που απαντά καταφατικά (με τους υπόλοιπους να μην εκφέρουν άποψη).

Το 36% των ερωτηθέντων διαφωνούν με το δανεισμό εκθεμάτων σε χώρες που δεν αναγνωρίζουν την κυριότητα του Βρετανικού Μουσείου επί των εκθεμάτων, έναντι ποσοστού 22% που συμφωνεί.

Το 47% συμφωνεί με τη θέση ότι η επιστροφή των «Ελγινείων» θα ενθάρρυνε την επιστροφή και άλλων εκθεμάτων στις χώρες προέλευσης, με το 13% να διαφωνεί.

Ωστόσο, σε ποσοστό 39% έναντι 23% οι ερωτηθέντες συμφωνούν ότι σημαντικά εκθέματα θα πρέπει να επιστρέφουν από μουσεία του εξωτερικού σε μουσεία της χώρας προέλευσης.

Πηγή: ΡΙΚ, Θανάσης Γκαβός

Μ.Χ