Ο ΟLAF διέταξε ανάκτηση 293 εκ. ευρώ από τον κοινοτικό προϋπολογισμό το 2020

Ο OLAF, η υπηρεσία της ΕΕ για την καταπολέμηση της απάτης, ζήτησε την ανάκτηση 293 εκατομμυρίων ευρώ μετά από 200 έρευνες για απάτες που διεξήγαγε το 2020, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση πεπραγμένων που έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα.

Συγκεκριμένα, ο OLAF ολοκλήρωσε 230 έρευνες, εκδίδοντας 375 συστάσεις στις αρμόδιες εθνικές και κοινοτικές αρχές
και συνέστησε την ανάκτηση 293,4 εκατ.ευρώ στον προϋπολογισμό της ΕΕ. Ο OLAF ξεκίνησε 290 νέες έρευνες, μετά από 1.098 προκαταρκτικές αναλύσεις που πραγματοποιήθηκαν από εμπειρογνώμονες.

Στην Κύπρο εντοπίστηκαν 18 παρατυπίες με επίπτωση 0,37% επί της απόδοσης των παραδοσιακών ίδιων πόρων στον προϋπολογισμό, 6 έκλεισαν με συστάσεις που αντιστοιχούν στο 0,36% των ίδιων πόρων που τελικά συλλέχθηκαν.

Στην Ελλάδα εντοπίστηκαν 277 παρατυπίες με επίπτωση 4,37% επί της απόδοσης των παραδοσιακών ίδιων πόρων στον προϋπολογισμό (το υψηλότερο ποσοστό στην ΕΕ), 16 έκλεισαν με συστάσεις που αντιστοιχούν στο 18,23% των ίδιων πόρων που τελικά συλλέχθηκαν (το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό στην ΕΕ).

Εκτός από τα πλαστά ιατρικά αγαθά και τον εξοπλισμό ατομικής προστασίας που συνδέονται με την πανδημία COVID-19, οι ερευνητές του OLAF εντόπισαν μεταξύ άλλων συγκρούσεις συμφερόντων και συμπαιγνία μεταξύ δικαιούχων και εργολάβων, ιδίως στον τομέα των δημοσίων συμβάσεων, ψεύτικα ή διογκωμένα τιμολόγια, διαφθορά και συγκρούσεις συμφερόντων που στοχεύουν στη χρηματοδότηση της γεωργικής και αγροτικής ανάπτυξης, που συχνά συνδέονται με τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, απάτη με χρηματοδότηση έρευνας, παράνομη διακίνηση τσιγάρων και καπνού και άλλες απάτες.

Ειδικά τα προϊόντα καπνού αντιπροσωπεύουν μεγάλο μέρος των λαθραίων ή παραποιημένων προϊόντων που στοχεύει ο OLAF κάθε χρόνο. Το 2020, ο OLAF και οι συνεργάτες του βρήκαν συνολικά περίπου 370 εκατομμύρια τσιγάρα που προορίζονται για παράνομη πώληση στην ΕΕ και προέρχονταν από τρίτες χώρες. Ταυτόχρονα, ο OLAF είναι επίσης εξαιρετικά δραστήριος στην αντιμετώπιση των παραποιητών που επικεντρώνονται στην παράνομη παραγωγή τσιγάρων εντός της ΕΕ. Μια τριετής επιχείρηση που αφορούσε 10 χώρες οδήγησε στην κατάσχεση 95 εκατομμυρίων παράνομων τσιγάρων και 300 τόνων καπνού, με πάνω από 200 συλλήψεις και μια οικονομική ζημιά, που αποτρέπεται περίπου στα 80 εκατομμύρια ευρώ. Ο OLAF συμμετείχε επίσης σε τρεις κύριες δραστηριότητες, που αφορούσαν τον καπνό σωλήνων νερού, ένα όλο και πιο δημοφιλές προϊόν μεταξύ λαθρεμπόρων τα τελευταία χρόνια.

Σχολιάζοντας τη δημοσίευση της ετήσιας έκθεσης για το 2020, ο Γενικός Διευθυντής Ville Itälä δήλωσε: "το 2020 μπορεί να ήταν μια μοναδική χρονιά με πολλούς τρόπους, αλλά οι έρευνες του OLAF αποκάλυψαν τα πρότυπα συμπαιγνίας, σύγκρουσης συμφερόντων, χειραγώγησης προσφορών, νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και ούτω καθεξής που βλέπουμε κάθε χρόνο - σαφείς ενδείξεις ότι οι πιθανοί απατεώνες δεν έχουν σταματήσει από την πανδημία. Πράγματι, οι νέες ευκαιρίες για απάτη που προκαλούνται από τον ιό - ιδίως η προσοδοφόρα αγορά για πλαστά ή κατώτερα προϊόντα, όπως μάσκες προσώπου. Είμαι εξαιρετικά περήφανος που οι συνάδελφοί μου αποδείχθηκαν τόσο ικανοί να αντεπεξέλθουν σε αυτές τις προκλήσεις, δείχνοντας ανθεκτικότητα, δημιουργικότητα και ευελιξία για να συνεχίσουμε να δουλεύουμε όσο το δυνατόν πιο φυσιολογικά, διατηρώντας τους Ευρωπαίους πολίτες ασφαλείς παρά όλες τις προκλήσεις από την πανδημία".

Όπως και τα προηγούμενα χρόνια, μια από τις κύριες τάσεις που εντοπίστηκαν από την OLAF το 2020 ήταν οι απατεώνες που χειραγωγούν τη διαδικασία προμηθειών και διαγωνισμών με χρήματα της ΕΕ. Οι μηχανισμοί απάτης εκτείνονται συχνά σε πολλά κράτη μέλη της ΕΕ και περιλαμβάνουν περίπλοκα σχέδια για τη νομιμοποίηση παράνομων κερδών. Σε μία υπόθεση που αφορά τη Ρουμανία, την Ιταλία, το Βέλγιο και την Ισπανία, ο OLAF συνέστησε την ανάκτηση 25 εκατομμυρίων ευρώ. Αντίθετα, τα χρήματα που έπρεπε να είχαν μεταβεί σε οδικές υποδομές ξεπλύθηκαν μέσω διασυνδεδεμένων εταιρειών και πληρωμών για πλασματικές υπηρεσίες. Άλλα παραδείγματα βρίσκονται στην ετήσια έκθεση και περιλαμβάνουν απάτη που στοχεύει στην έρευνα, τη γεωργία, την αγροτική ανάπτυξη και τα κοινωνικά ταμεία. Σε ορισμένες από τις υποθέσεις, ο OLAF αποκάλυψε τον τρόπο με τον οποίο διεκδίκησαν δόλια χρήματα από την ΕΕ βάσει πλαστών εγγράφων, ενώ πολλά είχαν επίσης σχέση με τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες.

Σε ό,τι αφορά τον ψεύτικο ατομικό προστατευτικό εξοπλισμό, ο OLAF από τον Μάρτιο του 2020 έχει εντοπίσει περισσότερους από 1.000 ύποπτους και βοήθησε στην κατάσχεση εκατομμυρίων κακής ποιότητας ή πλαστών αντικειμένων που σχετίζονται με την πανδημία - ιδίως μάσκες προσώπου, αλλά και απολυμαντικά χειρός και κιτ δοκιμών.

Επιπλέον κατασχέθηκαν πλαστά τρόφιμα, για παράδειγμα, μια επιχείρηση έκλεισε με κατάσχεση περίπου 1,3 εκατομμυρίων λίτρων κλεψίτυπου κρασιού και αλκοολούχων ποτών. Το περιβάλλον ήταν επίσης στο ραντάρ του OLAF, καθώς οι απατεώνες και οι λαθρέμποροι εστιάζουν όλο και περισσότερο το επιχειρηματικό τους μοντέλο στην περιβαλλοντική περιοχή. Ο OLAF έλαβε μέρος σε κατασχέσεις παράνομων φυτοφαρμάκων, καθώς και στη διατήρηση αρκετών τόνων παράνομων ψυκτικών αερίων (HFC) εκτός ΕΕ. Ένα φορτίο 14 τόνων HFC που κατασχέθηκε χάρη στην OLAF το 2020 θα είχε τον ίδιο περιβαλλοντικό αντίκτυπο με 38 πτήσεις μετ `επιστροφής από το Άμστερνταμ στο Σίδνεϊ, εάν δεν είχε μπλοκαριστεί.