Ελεγκτική Υπηρεσία: 'Φοιτητές Εξωτερικού' 11,000 έφεδροι

Σύμφωνα με έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας για το σύστημα επιστράτευσης της Εθνικής Φρουράς, σημαντικός αριθμός εφέδρων, ήτοι 10.930, των κλάσεων μεταξύ των ετών 1990 έως 2010, δεν έχουν τακτοποιηθεί επιστρατευτικά, καθότι εξακολουθούν να είναι καταχωρισμένοι στο μηχανογραφικό σύστημα με την ένδειξη «εξωτερικό φοιτητής», ακόμη και μετά τη λήξη της αναστολής που τους χορηγήθηκε.

«Το γεγονός αυτό, πέραν του ότι αποστερεί την ΕΦ από σημαντικό αριθμό εφέδρων, δημιουργεί αισθήματα αδικίας και άνισης μεταχείρισης μεταξύ των πολιτών της Δημοκρατίας» επισημαίνει η Ελεγκτική Υπηρεσία.

Γενικότερα, από το σύνολο της εγγεγραμμένης (παρακολουθούμενης) εφεδρείας της ΕΦ, μόνο το 46% αποτελεί τη Διατεθείσα Εφεδρεία, για την υλοποίηση της επιστράτευσης στην ΕΦ, ενώ το υπόλοιπο 54% αφορά στην Προσωρινά Διαγραμμένη Εφεδρεία, καθώς και στην Υπόλοιπη Δύναμη της εφεδρείας.

Ειδικότερα, από τον έλεγχο που διενεργήθηκε εντοπίσθηκε σημαντικός αριθμός περιπτώσεων εφέδρων που ανήκουν στις ηλικιακές ομάδες των 30 έως 47 ετών, οι οποίοι εξακολουθούν να παρουσιάζονται στο μηχανογραφικό σύστημα του ΓΕΕΦ με την ένδειξη «εξωτερικό φοιτητής», με αποτέλεσμα να μην καλούνται για εφεδρική υπηρεσία στις Μονάδες της ΕΦ επί σειρά ετών, παρόλο που, κατά πάσα λογική πιθανότητα, αναμένεται να έχουν ολοκληρώσει προ πολλού τις σπουδές τους. Σε αυτούς περιλαμβάνονται άτομα που διατελούν σήμερα ως μέλη Διοικητικών Συμβουλίων ημικρατικών οργανισμών, διαιτητές ποδοσφαιρικών αγώνων της πρώτης κατηγορίας του Κυπριακού πρωταθλήματος, ποδοσφαιριστής αθλητικού σωματείου που αγωνίζεται επίσης στην πρώτη κατηγορία, καθώς και διατελέσαν στέλεχος του Γραφείου του Προέδρου της ΚΔ. Επιπρόσθετα, σε αυτούς εντοπίστηκαν περιπτώσεις που αφορούν σε άτομα που είναι απόγονοι/συγγενείς διατελεσάντων ανώτατων στελεχών της ΕΦ, μελών του Υπουργικού Συμβουλίου, Δημάρχων, Προέδρων της Κυπριακής Ομοσπονδίας Ποδοσφαίρου, νυν κρατικού Αξιωματούχου, Βουλευτών, λειτουργών του Υπουργείου Άμυνας και γνωστών επιχειρηματιών. Συναφώς αναφέρεται ότι βάσει στοιχείων του Αρχείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων, οι πλείστοι από αυτούς διαμένουν και εργοδοτούνται στην Κύπρο.

Εντοπίσθηκαν πολλές περιπτώσεις εφέδρων που είναι καταχωρισμένοι στο μηχανογραφικό σύστημα του ΓΕΕΦ με την ένδειξη «εξωτερικό για λόγους εργασίας» και ως εκ τούτου υπάγονται στην προσωρινά διαγραμμένη δύναμη εφεδρείας της ΕΦ, με αποτέλεσμα να μην καλούνται για εφεδρική υπηρεσία στις Μονάδες της ΕΦ, επί σειρά ετών, για τους οποίους, βάσει στοιχείων του Αρχείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων και των υφιστάμενων δικαιολογητικών στους αντίστοιχους Φακέλους Ατομικών Εγγράφων διαπιστώνεται ότι δεν αιτιολογείται η καταχώριση στην προσωρινά διαγραμμένη δύναμη εφεδρείας. Σε αυτές περιλαμβάνονται ποδοσφαιριστές αθλητικών σωματείων που αγωνίζονται στην πρώτη κατηγορία του Κυπριακού πρωταθλήματος, εκπρόσωπος τύπου Κοινοβουλευτικού Κόμματος και επώνυμος δικηγόρος. Επίσης, στην κατηγορία αυτή εντοπίστηκαν περιπτώσεις εφέδρων που είναι απόγονοι/συγγενείς διατελέσαντος ανώτατου στελέχους της Αστυνομίας, νυν Βουλευτή, λειτουργών του Υπουργείου Άμυνας και γνωστών επιχειρηματιών.

Αναφορικά με τις περιπτώσεις εφέδρων που παρουσιάζονται στο μηχανογραφικό σύστημα του ΓΕΕΦ με την ένδειξη «εξωτερικό μόνιμος κάτοικος» και τυγχάνουν επίσης αναβολής εκπλήρωσης υποχρέωσης εφεδρικής υπηρεσίας, στη βάση των διατάξεων του περί ΕΦ Νόμου, εντοπίσθηκε γνωστό πρόσωπο από το χώρο των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, καθώς επίσης δημοφιλής ποδοσφαιριστής που μέχρι πρόσφατα διαγωνιζόταν σε διάφορα αθλητικά σωματεία της πρώτης κατηγορίας του Κυπριακού πρωταθλήματος.

Συνολικά 381 έφεδροι που εργοδοτούνται σε διάφορα Υπουργεία και Υπηρεσίες του Δημόσιου Τομέα, εξακολουθούν να είναι καταχωρισμένοι στο μηχανογραφικό σύστημα της εφεδρείας, με τις ενδείξεις «εξωτερικό φοιτητής», «εξωτερικό για λόγους εργασίας» και «εξωτερικό μόνιμος κάτοικος», παρά το γεγονός ότι παρέχεται στα ΤΕ η δυνατότητα πρόσβασης στα στοιχεία που απαιτούνται για την εξακρίβωση της διεύθυνσης διαμονής τους, προκειμένου να κληθούν για επιστρατευτική τακτοποίηση.

Σύμφωνα με την Ελεγκτική Υπηρεσία, οι Φάκελοι Ατομικών Εγγράφων όλων των πιο πάνω κατηγοριών εφέδρων, παρουσιάζουν, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, σημαντικές ελλείψεις σε απαιτούμενα δικαιολογητικά/ αποδεικτικά έγγραφα, ενώ ουδέποτε προωθήθηκε μέχρι στιγμής από μέρους των υπευθύνων η διαδικασία δίωξης εφέδρων, οι οποίοι διαφαίνεται ότι διαπράττουν συγκεκριμένα ποινικά αδικήματα που καθορίζονται στον περί ΕΦ Νόμο. Οι διαδικασίες που ακολουθούνται από τους Αστυνομικούς Σταθμούς, για την επίδοση των πάσης φύσεως στρατιωτικών εντολών προς τους εφέδρους είναι ανεπαρκείς και αναποτελεσματικές, διαπιστώνεται.

Ο έλεγχος από την Ελεγκτική Υπηρεσία κατέδειξε ακόμα σημαντικό αριθμό εφέδρων που ενώ μετακινήθηκαν στην Υπόλοιπη Δύναμη, στη βάση πληροφοριών της Αστυνομίας, λόγω ακαταλληλότητάς τους για κατοχή στρατιωτικού τουφεκίου, εξακολουθούν να διατηρούν άδεια κατοχής κυνηγετικού ή άλλου όπλου.

Την ίδια ώρα η Ελεγκτική Υπηρεσία εντόπισε περιπτώσεις ατόμων που ενώ ήταν δικαιούχοι απαλλαγών λόγω αξιώματος που κατείχαν, εντούτοις όταν απώλεσαν την ιδιότητα βάσει της οποίας τους χορηγήθηκε απαλλαγή δεν τακτοποιήθηκαν επιστρατευτικά ως όφειλαν. Συγκεκριμένα, σε περίπτωση πρώην Βουλευτή που εντοπίστηκε αλλά, παρά τις υποδείξεις που του έγιναν, δεν προσήλθε για επιστρατευτική τακτοποίηση, δεν προωθήθηκαν οποιαδήποτε μέτρα εναντίον του, με αποτέλεσμα να εξακολουθεί να μην καλείται για εκπλήρωση εφεδρικής υποχρέωσης. Επίσης, εντοπίστηκε περίπτωση πρώην Δικαστή για τον οποίο δεν φαίνεται να προωθήθηκαν μέτρα για την επιστρατευτική τακτοποίησή του μετά την απώλεια της ιδιότητας βάσει της οποίας έτυχε απαλλαγής.

Στην έκθεσή της, η Ελεγκτική Υπηρεσία διαπιστώνει ακόμα ότι η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου για απαλλαγή από την πρόσκληση για κατάταξη στην ΕΦ, των αλλοδαπών επιχειρηματιών/επενδυτών και των αρρένων τέκνων τους, που πολιτογραφούνται κατ΄εξαίρεση ως Κύπριοι πολίτες για λόγους δημοσίου συμφέροντος, φαίνεται να μην συνάδει με τις διατάξεις του περί ΕΦ Νόμου.

Συναφώς αναφέρεται ότι, σύμφωνα με στοιχεία που τηρούνται στο Υπουργείο Εσωτερικών, από το έτος 2008, οπότε τέθηκαν σε ισχύ οι σχετικές αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου για κατ΄ εξαίρεση πολιτογράφηση αλλοδαπών, μέχρι και το 2017, έχουν αποκτήσει την κυπριακή υπηκοότητα συνολικά 3.381 αλλοδαποί, όπως πιο κάτω:
(i) 3.336 υπηκοότητες παραχωρήθηκαν σε επενδυτές/επιχειρηματίες, καθώς και στα μέλη των οικογενειών τους.
(ii) 23 υπηκοότητες παραχωρήθηκαν για λόγους δημοσίου συμφέροντος, στη βάση της παροχής υψίστου επιπέδου υπηρεσιών στην ΚΔ (τιμητική πολιτογράφηση).
(iii) 22 υπηκοότητες παραχωρήθηκαν για λόγους δημοσίου συμφέροντος σε αθλητές και προπονητές, κατόπιν εισήγησης του ΚΟΑ.

Αναφέρεται επίσης ότι η Υπουργική απόφαση για την απαλλαγή των εκλεγμένων Δημάρχων και Κοινοταρχών από την κλήση για εκπλήρωση εφεδρικής υπηρεσίας στην ΕΦ, φαίνεται να μην είναι σύννομη.

Περαιτέρω, η Ελεγκτική Υπηρεσία θεωρεί ότι η παραχώρηση αναβολής εκπλήρωσης υποχρέωσης εφεδρικής υπηρεσίας στην ΕΦ, στους δεσμοφύλακες του Τμήματος Φυλακών, οι οποίοι ανέρχονται σήμερα σε 304 άτομα, γίνεται χωρίς να πληρούνται οι εκ του Νόμου προϋποθέσεις για τη χορήγηση της εν λόγω αναβολής.

Εντοπίστηκαν επίσης, άτομα που έχουν διαγραφεί προσωρινά από την εφεδρεία, με την αιτιολογία ότι είναι μέλη της Αστυνομίας ή της Πυροσβεστικής, τα οποία ωστόσο ουδέποτε υπήρξαν μέλη των εν λόγω Σωμάτων Ασφαλείας. Συγκεκριμένα επτά περιπτώσεις ατόμων περιλαμβάνονται στην προσωρινά διαγραμμένη εφεδρεία της ΕΦ, με την αιτιολογία ότι είναι μέλη της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας και 21 περιπτώσεις με την αιτιολογία ότι είναι μέλη της Αστυνομίας. Συνολικά 42 άτομα, τα οποία παραιτήθηκαν από την Αστυνομία και την Πυροσβεστική Υπηρεσία εξακολουθούν να περιλαμβάνονται στην προσωρινά διαγραμμένη εφεδρεία της ΕΦ, παρόλο ότι έχει παρέλθει αριθμός ετών από την ημερομηνία παραίτησής τους. Ενδεικτικά αναφέρεται η περίπτωση πρώην μέλους της Αστυνομίας, ο οποίος έχει παραιτηθεί από την 1.1.1999 και εξακολουθεί να είναι καταχωρισμένος στην προσωρινά διαγραμμένη εφεδρεία της Δύναμης.

Χορηγήθηκε σε σύνολο 35 ατόμων αναβολή εκπλήρωσης υποχρέωσης εφεδρικής υπηρεσίας στην ΕΦ, με την αιτιολογία ότι ανήκουν στα μέλη της Αστυνομικής Δύναμης, τα οποία όπως πληροφορήθηκε η Ελεγκτική Υπηρεσία από τον υπεύθυνο του Γραφείου Προσωπικού της Αστυνομίας, έχουν προσληφθεί με τον τίτλο του «Ειδικού Αστυφύλακα» επ΄ ωφελεία άλλων φορέων (πχ Κυβερνητικών Τμημάτων/Υπηρεσιών, Δήμων, Ιερών Μητροπόλεων, Πρεσβειών, Κεντρικής Τράπεζας) και δεν περιλαμβάνονται σε καμία επετηρίδα μελών της Δύναμης, ούτε στις καταστάσεις μισθοδοσίας του προσωπικού της Αστυνομίας που τηρούνται στο λογιστήριο, καθότι αμείβονται από κονδύλια των αντίστοιχων φορέων στους οποίους απασχολούνται.

Εντοπίσθηκαν συνολικά εννέα περιπτώσεις εν αποστρατεία στελεχών της ΕΦ, που παραμένουν επί σειρά ετών στην προσωρινά διαγραμμένη εφεδρεία, ενώ θα έπρεπε να είχαν συμπεριληφθεί, από την ημερομηνία αποδοχής της αναφοράς παραίτησής στους, στη διατεθείσα εφεδρεία της Δύναμης, για τη συγκρότηση των Μονάδων (ΕΜ/ΑΣ) και Μονάδων Εθνοφυλακής. Ενδεικτικά αναφέρεται περίπτωση στελέχους που παραιτήθηκε από τις τάξεις της ΕΦ στις 9.3.1992, ωστόσο εξακολουθεί να του χορηγείται αναβολή εκπλήρωσης υποχρέωσης εφεδρικής υπηρεσίας.

Νέο σύστημα πρόσκλησης και εκπαίδευσης της εφεδρείας από το 2019, διαβεβαιώνει το ΥΠΑΜ
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Το Υπουργείο Άμυνας πληροφόρησε την Ελεγκτική Υπηρεσία ότι από το 2019 θα τεθεί σε εφαρμογή το νέο σύστημα πρόσκλησης και εκπαίδευσης της εφεδρείας το οποίο έχει σχεδιαστεί για:
• Τη διαμόρφωση του συνολικού χρόνου των παρουσιάσεων προς όφελος των εφέδρων, αποφυγή απώλειας εργατοωρών και πλήρη αξιοποίηση του διατιθεμένου χρόνου των παρουσιάσεων, χωρίς να επηρεάζεται η επιχειρησιακή ετοιμότητα της ΕΦ.
• Την καλύτερη κατανομή των εφέδρων στις Μονάδες ανάλογα με την επαγγελματική κατάρτιση και εμπειρία, καθώς και την ηλικία ενός εκάστου.
• Μείωση στο ελάχιστο των απαλλαγών που χορηγούνται στους έφεδρους και έκδοση αυστηρών οδηγιών προς τις Διοικήσεις για καθολική συμμετοχή των εφέδρων κατά τη διάρκεια των παρουσιάσεων.

Πηγή: ΚΥΠΕ