Την πρώτη συζήτηση για τη "Στρατηγική Πυξίδα" της ΕΕ είχαν οι Υπουργοί Άμυνας

Η έκθεση συντάχθηκε από τις εθνικές υπηρεσίες πληροφοριών και αποτελεί το σύνολο των απειλών που αντιλαμβάνονται τα κράτη μέλη, ως τέτοια και όχι η Ένωση ως σύνολο. Το δε περιεχόμενό της είναι  προς το παρόν διαβαθμισμένο. Οι Υπουργοί ωστόσο και οι αρμόδιες ομάδες εργασίς θα συνεχίσουν τις συζητήσεις σε επίπεδο 27 για την υιοθέτηση στο μέλλον και μιας κοινής ερμηνείας και προσέγγισης επί των στρατηγικών απειλών.

Σημειώνεται ότι κοινοτικός αξιωματούχος που ενημέρωσε τον Τύπο για το θέμα στις Βρυξέλλες, αρνήθηκε να κατονομάσει οποιαδήποτε τρίτη χώρα, η οποία περιέχεται ή όχι στην έκθεση των υπηρεσιών πληροφοριών, επικαλούμενος το απόρρητο του εγγράφου.

Η έκθεση ανάλυσης απειλών καταγράφει ωστόσο ένα ευρύ φάσμα απειλών και προκλήσεων για την ΕΕ τα επόμενα πέντε έως δέκα χρόνια. Λαμβάνονται επίσης υπόψη οι υβριδικές απειλές, η τεχνητή νοημοσύνη και οι νέες και ανατρεπτικές τεχνολογίες.

Σύμφωνα με τη γερμανική προεδρία του Συμβουλίου και την Υπουργό  Annegret Kramp-Karrenbauer, τα συμπέρασμα της ανάλυσης απειλών σηματοδοτούν επίσης την έναρξη της προετοιμασίας της "Στρατηγικής Πυξίδας", ενός νέου σημαντικού εγγράφου πολιτικής, το οποίο θα συνοδεύεται από μια πολιτική συζήτηση. Τα κράτη μέλη θα έχουν μια εις βάθος ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τους στόχους και τις μελλοντικές προτεραιότητες βάσει της ανάλυσης απειλών. Η "Στρατηγική Πυξίδα" ξεκίνησε από τη Γερμανία και είναι ένα βασικό έργο της τρίο Προεδρίας του Συμβουλίου της Γερμανίας, της Πορτογαλίας και της Σλοβενίας. Θα οριστικοποιηθεί κατά τη διάρκεια της γαλλικής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ το 2022.

Τότε για πρώτη φορά, η "Στρατηγική Πυξίδα θα δώσει στην Ευρωπαϊκή Ένωση μια κοινή κατεύθυνση για την ασφάλεια και την άμυνα.

Eπιπλεόν το Συμβούλιο ενέκρινε συμπεράσματα σχετικά με τη Στρατηγική Επανεξέταση 2020 για τη Μόνιμη Δομημένη Συνεργασία (PESCO). Η επανεξέταση αξιολογεί την πρόοδο που σημειώθηκε στην PESCO και παρέχει καθοδήγηση για την επόμενη φάση (2021-2025) σχετικά με τον γενικό στόχο, τους στόχους πολιτικής, τα κίνητρα και τα έργα.

Η επισκόπηση υπογραμμίζει την ανάγκη εκπλήρωσης των πιο δεσμευτικών δεσμεύσεων και επίτευξης συγκεκριμένων αποτελεσμάτων και απτών παραδοτέων έως το 2025.

Τονίζει τη σημασία της ουσιαστικής προόδου προς μια συνεκτική δέσμη μέτρων πλήρους φάσματος που ενισχύει τη στρατιωτική ικανότητα της ΕΕ να δράσει. Επισημαίνει επίσης και επιβεβαιώνει βασικούς στόχους, όπως εκείνους που συνδέονται με αμυντικές επενδύσεις, συστηματικότερη χρήση εργαλείων άμυνας της ΕΕ σε εθνικές διαδικασίες σχεδιασμού, ενίσχυση της επιχειρησιακής αποτελεσματικότητας της ΕΕ και ανάπτυξη των απαραίτητων δυνατοτήτων.

Σύμφωνα με τη γερμανική Προεδρία, με την ολοκλήρωση της στρατηγικής επισκόπησης, οι υπουργοί Άμυνας της ΕΕ ξεκίνησαν σήμερα τη δεύτερη φάση της Μόνιμης Δομημένης Συνεργασίας (PESCO), ξεκινώντας από το 2021. Στο μέλλον, τα έργα της PESCO θα προσανατολιστούν ακόμη περισσότερο στην επιχειρησιακή ετοιμότητα για αποστολές στο εξωτερικό.  Από το 2021, έργα που δεν παράγουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα πρέπει να ενσωματωθούν σε άλλα έργα ή να ακυρωθούν. 

Επιπλέον, μετά από χρόνια διαπραγματεύσεων, επιτεύχθηκε συμφωνία σχετικά με τη συμμετοχή τρίτων κρατών σε έργα PESCO. Αυτή η νέα γενική επιλογή για τη συμμετοχή χωρών εκτός ΕΕ στην PESCO υπόσχεται σημαντική προστιθέμενη αξία από τις 5 Νοεμβρίου 2020. Αυτό θα ωφελήσει επίσης τον ευρωπαϊκό πυλώνα στη συνεργασία ΝΑΤΟ και ΕΕ-ΝΑΤΟ στο σύνολό της.

Η ανασκόπηση επισημαίνει ορισμένα κίνητρα για να δώσει στην PESCO μεγαλύτερη ορατότητα σε πολιτικό επίπεδο και αύξηση του βαθμού διαφάνειας μεταξύ των κρατών μελών σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο εκπληρώνουν τις δεσμεύσεις τους, ιδίως στον επιχειρησιακό τομέα.

Η ανασκόπηση επισημαίνει επίσης μια λίστα με 26 έργα PESCO που θα αποφέρουν συγκεκριμένα αποτελέσματα ή θα έχουν πλήρη επιχειρησιακή ικανότητα πριν από το τέλος του 2025.

Πηγή: Θάνος Αθανασίου