Κοινωνική ασφάλιση: ευελιξία για όσους ζουν σε άλλη χώρα

Γιατί χρειαζόμαστε συντονισμό στην κοινωνική ασφάλιση;

Σαν Ευρωπαίοι πολίτες έχουμε το δικαίωμα να πάμε σε μια άλλη χώρα της ΕΕ για σπουδές, για προσωρινή εργασία ή για να εγκατασταθούμε μόνιμα. Περίπου 14 εκατομμύρια κάτοικοι της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των συνταξιούχων και όσων δεν εργάζονται, ζουν ήδη σε ένα άλλο κράτος μέλος. Οι ευρωπαϊκοί κανόνες διασφαλίζουν ότι τους παρέχονται τα κοινωνικά επιδόματα και τα επιδόματα υγείας που δικαιούνται. Αυτοί οι κανόνες καθορίζουν σε ποιο εθνικό σύστημα υπάγεται ο καθένας και στοχεύουν στο να διασφαλίσουν δεν θα μείνει κανένας χωρίς προστασία και κάλυψη.

Συντονισμός, όχι εναρμόνιση

Η ευρωπαϊκή νομοθεσία καλύπτει επιδόματα ασθενείας, γονικής άδειας, οικογενειακά, ανεργίας και άλλα σχετικά επιδόματα. Ωστόσο, τα κράτη μέλη παραμένουν υπεύθυνα για τα ασφαλιστικά τους συστήματα. Είναι στο χέρι τους να αποφασίσουν ποια επιδόματα θα δοθούν σε ποιο, υπό ποιες συνθήκες και τι συνεισφορές πρέπει να καταβάλλονται. Αυτό που κάνουν οι ευρωπαϊκοί κανόνες είναι να συντονίζουν την αλληλεπίδραση μεταξύ των εθνικών συστημάτων.

Τι σημαίνει αυτό στην πράξη;

Σαν αρχή ισχύει ότι όσοι ζουν και εργάζονται σε μια άλλη χώρα της ΕΕ, υπόκεινται στη νομοθεσία της χώρας στην οποία ζουν και εργάζονται. Όσοι αναζητούν εργασία μπορούν να λάβουν επίδομα ανεργίας από τη χώρα καταγωγής τους για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα σε μια άλλη χώρα, όσο ακόμα ψάχνουν για δουλειά. Οι συνταξιούχοι που στο παρελθόν έχουν εργαστεί σε διαφορετικές χώρες μπορούν να συνδυάσουν τις περιόδους ασφάλισής τους, προκειμένου να λάβουν την τελική τους σύνταξη. Τέλος, οι τουρίστες έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες υγείας μέσω της Ευρωπαϊκής Κάρτας Ασφάλισης, κατά τη διάρκεια παραμονής τους.

Οι βασικές αρχές του συντονισμού της κοινωνικής ασφάλισης
Καλύπτεσαι από το ασφαλιστικό σύστημα μιας χώρας και πληρώνεις εισφορές μόνο σε μίας χώρα
Έχεις τις ίδιες υποχρεώσεις και δικαιώματα με τους υπηκόους της χώρας στην οποία είσαι ασφαλισμένος
Προηγούμενες περίοδοι ασφάλισης, εργασίας ή κατοικίας λαμβάνονται υπόψιν, αν είναι απαραίτητο
Επιδόματα από μια χώρα μπορούν θεωρητικά να διασφαλιστούν, ακόμα και όταν ζεις σε μια άλλη χώρα
Νέοι κανόνες για τα επιδόματα ανεργίας, οικογένειας και μακροχρόνιας φροντίδας

Όσοι αναζητούν εργασία σε μια άλλη χώρα της ΕΕ, μπορούν να λαμβάνουν επίδομα ανεργίας για τρεις μήνες. Η επιτροπή Απασχόλησης του ΕΚ θέλει να αυξήσει αυτό το διάστημα στους έξι μήνες.

Επίσης, τα μέλη της επιτροπής πιστεύουν ότι οι εργαζόμενοι θα πρέπει να μπορούν να αποφασίσουν αν θα πάρουν το επίδομα ανεργίας από την τελευταία χώρα που εργάστηκαν ή από τη χώρα στην οποία κατοικούν.

Το οικογενειακό επίδομα, που αντικαθιστά το εισόδημα όταν κάποιος σταματά να εργάζεται για να μεγαλώσει ένα παιδί, θα πρέπει επίσης να μετράει ως προσωπικό επίδομα για τον γονιό που το λαμβάνει και να διαχωρίζεται από τα άλλα οικογενειακά επιδόματα.

Τέλος, τα μέλη στηρίζουν διατάξεις για νομική σαφήνεια και διαφάνεια για παροχές μακροχρόνιας φροντίδας.

Πηγή: Ευρωκοινοβούλιο